Sự kiện mở hộp và thiết lập một chiếc màn hình mới luôn mang lại cảm giác phấn khích tột độ, đặc biệt là với một người đã sở hữu vô số màn hình tần số quét cao hay màn hình OLED trong vài năm trở lại đây. Tuy nhiên, một điều tôi nhận thấy là hầu hết các màn hình đều không hiển thị tốt ngay khi vừa xuất xưởng. Dù là tấm nền IPS, TN hay OLED, màu sắc thường bị sai lệch, độ sáng quá cao hoặc quá thấp, hay cảm giác không mượt mà như quảng cáo. Nói một cách đơn giản, các cài đặt mặc định không thực sự tối ưu cho đa số người dùng.
May mắn thay, chỉ cần vài phút tinh chỉnh các cài đặt màn hình là có thể tạo nên sự khác biệt đáng kinh ngạc. Tôi đã không thể đếm xuể số lần một màn hình từ chỗ trông kém ấn tượng bỗng trở nên thực sự ấn tượng chỉ sau một vài điều chỉnh nhỏ. Ngày nay, tôi thậm chí còn không bắt đầu chơi game trên một màn hình mới cho đến khi đã tùy chỉnh các cài đặt cho phù hợp. Dưới đây, tôi sẽ đi sâu vào các cài đặt chính mà tôi luôn kiểm tra và thay đổi đầu tiên, đồng thời giải thích tại sao chúng lại quan trọng hơn bạn nghĩ.
1. Tần số quét và Đồng bộ hóa thích ứng (Adaptive Sync)
Hầu hết màn hình không chạy ở tần số quét tối đa mặc định
Việc bạn mua một chiếc màn hình 144Hz hay 240Hz mới không có nghĩa là nó sẽ chạy ở tần số quét đó ngay khi mở hộp. Windows thường mặc định ở mức 60Hz khi phát hiện một màn hình mới. Ví dụ, cả hai màn hình OLED tần số quét cao của tôi là AW3423DW và AW2725DF đều chạy ở 60Hz lần đầu tiên tôi bật chúng. Vì vậy, trừ khi bạn tự thay đổi tần số quét từ menu Display settings (Cài đặt hiển thị) trong Windows hoặc Nvidia Control Panel, bạn có thể sẽ không được trải nghiệm hết những gì màn hình của mình có thể mang lại.
Tương tự, cũng rất đáng để kiểm tra xem tính năng đồng bộ hóa tần số quét thích ứng (G-Sync hoặc FreeSync) đã được bật trong Nvidia Control Panel hay AMD Software hay chưa, với điều kiện màn hình của bạn hỗ trợ tính năng này. Điều này đảm bảo tần số quét của màn hình luôn đồng bộ với số khung hình (FPS) trong game, mang lại trải nghiệm chơi game mượt mà hơn và loại bỏ hiện tượng xé hình (screen tearing) khi tốc độ khung hình dao động. Đồng bộ hóa tần số quét thích ứng thường được bật mặc định khi sử dụng kết nối DisplayPort, nhưng có thể không phải lúc nào cũng vậy trong thiết lập đa màn hình hoặc khi bạn chuyển đổi giữa các nguồn đầu vào khác nhau.
2. Hồ sơ màu và Nhiệt độ màu
Khắc phục màu sắc nhợt nhạt và tông màu nóng/lạnh chỉ trong ít phút
Một trong những điều đầu tiên tôi nhận thấy sau khi thiết lập một chiếc màn hình mới là cách màu sắc được thể hiện. Thông thường, tôi thấy các màn hình, ngay cả những chiếc OLED cao cấp, trông hơi xanh hoặc hơi vàng ngay khi mở hộp. Tệ hơn nữa, màu sắc có vẻ nhợt nhạt, khiến màn hình trông buồn tẻ so với các video đánh giá trên YouTube. Mặc dù cài đặt màu sắc mặc định có thể ổn cho việc sử dụng hàng ngày, nhưng tôi muốn màu sắc phải thực sự nổi bật, đặc biệt khi tôi chơi game hoặc xem video. Đó là lý do tại sao tôi luôn dành thời gian để tùy chỉnh các hồ sơ màu trước khi thực sự sử dụng một màn hình mới.
Menu OSD cài đặt hồ sơ màu sắc và nhiệt độ màu trên màn hình Alienware
Bạn có thể điều chỉnh điều này từ menu OSD (On-Screen Display) của màn hình, vốn có thể được mở bằng cách nhấn các nút vật lý thường nằm bên dưới viền dưới hoặc ở các cạnh. Nếu bạn có một màn hình chơi game, bạn có thể sẽ tìm thấy các cài đặt màu sắc có sẵn dưới mục “Game” thay vì “Picture” hoặc “Color”. Nhưng nếu bạn không hài lòng với bất kỳ cài đặt mặc định nào, tôi thực sự khuyên bạn nên chuyển sang hồ sơ “Custom” (Tùy chỉnh) và điều chỉnh các giá trị theo ý muốn của mình. Trong cùng menu đó, bạn cũng sẽ thấy cài đặt nhiệt độ màu (Color Temperature), giúp giảm tông màu hơi xanh hoặc hơi vàng.
3. Độ sáng và Độ tương phản
Cài đặt độ sáng mặc định có thể không lý tưởng cho mọi người
Khi tôi mua và thiết lập chiếc màn hình OLED đầu tiên của mình, tôi đã thất vọng về mức độ sáng của nó. Sau đó tôi nhận ra nó đang chạy ở độ sáng 50%, một mức khá thấp đối với một người chuyển từ màn hình IPS sang. Các tấm nền LCD truyền thống thường sáng hơn khi hiển thị nội dung SDR, vì vậy bạn thường cần tăng độ sáng trên màn hình OLED để bù lại. Đây là lý do tại sao tôi luôn nhanh chóng điều chỉnh cài đặt độ sáng tùy thuộc vào loại màn hình tôi có; nếu là IPS hoặc TN, tôi sẽ giảm nó xuống, nhưng nếu là OLED, tôi tăng lên 80% – hoặc đôi khi lên đến 100%.
Cài đặt độ sáng và độ tương phản trong menu OSD của màn hình Alienware
Tương tự, tôi tăng độ tương phản để có được màu đen sâu hơn trong khi vẫn đảm bảo không mất chi tiết ở các vùng bóng. Một số màn hình cho phép bạn điều chỉnh độ tương phản quá mức, điều này có thể làm cho các vùng sáng bị cháy hoặc khiến các vùng tối hòa vào nhau. Vì vậy, tôi điều chỉnh nó dần dần trong khi chơi game cho đến khi tìm thấy một giá trị trông phù hợp với mình. Bạn thường sẽ tìm thấy cả thanh trượt độ sáng và độ tương phản trong OSD của màn hình dưới mục Picture hoặc Image settings; một số màn hình Alienware thậm chí còn có một phần Brightness/Contrast riêng biệt trong OSD.
Làm cho màn hình của bạn hiển thị tốt ngay từ đầu
Như bạn thấy, chỉ mất vài phút để tinh chỉnh tất cả các cài đặt này, nhưng sự khác biệt về chất lượng hình ảnh có thể là một trời một vực. Vì vậy, trước khi bạn vội vàng đánh giá màn hình của mình là một tấm nền kém chất lượng, hãy dành chút thời gian để tinh chỉnh nó theo ý muốn. Bạn không cần các công cụ hiệu chỉnh đắt tiền để làm cho màn hình của mình trông đẹp hơn. Với đủ thử nghiệm và sai sót, bạn sẽ học được một màn hình được cấu hình đúng cách trông như thế nào – giống như tôi đã làm – và bạn sẽ không bao giờ muốn chấp nhận các giá trị mặc định của nhà sản xuất nữa. Hãy coi đây là một quá trình một lần để mở khóa toàn bộ tiềm năng của màn hình. Hãy bắt đầu tối ưu màn hình của bạn ngay hôm nay để có trải nghiệm thị giác đỉnh cao!