Trên thị trường công nghệ, hiếm có linh kiện PC nào thu hút nhiều sự chú ý và bàn tán như card đồ họa (GPU). Mỗi đợt ra mắt GPU mới đều được dự báo bởi hàng loạt tin đồn và rò rỉ, tiếp theo là vô số bài đánh giá, phân tích và tranh luận. Trong làn sóng cường điệu này, các nhà sản xuất không ngừng cố gắng gây bối rối cho người tiêu dùng bằng cách quảng bá những tính năng đôi khi ít liên quan đến hiệu suất thực tế.
Không phải người tiêu dùng nào cũng dành thời gian xem các video phân tích và so sánh hiệu năng GPU chuyên sâu, dẫn đến việc họ dễ dàng tin vào những lầm tưởng tai hại về card đồ họa. Các nhà sản xuất GPU, và thậm chí các công ty khác, dựa vào những hiểu lầm này để thuyết phục bạn mua sản phẩm mới nhất của họ, ngay cả khi nó không mang lại sự khác biệt đáng kể cho trải nghiệm chơi game của bạn. Bài viết này sẽ vạch trần 5 lầm tưởng phổ biến về GPU mà bạn nên biết để đưa ra quyết định mua sắm thông minh hơn cho dàn máy tính của mình.
Lầm Tưởng 1: PCIe 5.0 Là Điều Kiện Tiên Quyết Cho GPU Hiện Đại
Không hề cần thiết
Giao tiếp PCIe đã chứng kiến nhiều thay đổi trong những năm qua, phát triển đến chuẩn PCIe 5.0 mà chúng ta thấy trên các card đồ họa mới nhất hiện nay. Mặc dù băng thông tối đa mà card đồ họa của bạn nhận được trên khe cắm PCIe 3.0 ít hơn nhiều so với khe cắm PCIe 5.0, nhưng sự khác biệt hiệu suất thực tế trong game chỉ nằm trong khoảng 1–4%. Đó là mức hiệu suất mà bạn có thể mất đi nếu không chi thêm tiền cho một trong những bo mạch chủ mới hơn hỗ trợ khe cắm PCIe 5.0.
Ngay cả các GPU mới như dòng RTX 50 hay RX 90 series, vốn hỗ trợ PCIe 5.0, vẫn sẽ hoạt động hoàn hảo và không có bất kỳ tổn thất hiệu suất thực sự nào trên khe cắm PCIe 4.0 hoặc PCIe 3.0. Nhiều nhà sáng tạo nội dung và các ấn phẩm công nghệ đã bác bỏ những lo ngại về việc GPU bị nghẽn cổ chai do các khe cắm PCIe cũ hơn. Tuy nhiên, các nhà sản xuất bo mạch chủ vẫn tiếp tục quảng bá mạnh mẽ tính năng kết nối GPU PCIe 5.0. Người dùng đang xây dựng một PC chơi game mới có thể sẽ nhận được hỗ trợ PCIe 5.0 trên bo mạch chủ mà họ chọn, nhưng không có lý do gì để nâng cấp PC hiện có của bạn chỉ vì tính năng này.
Lầm Tưởng 2: Càng Nhiều VRAM Thì Hiệu Năng Càng Cao
Chỉ khi bạn thực sự cần
Toàn bộ cuộc thảo luận về việc thiếu VRAM trên các GPU Nvidia đã mang lại sự chú ý cần thiết cho vấn đề này, nhưng một hệ quả là nhiều người tiêu dùng hiện tin rằng VRAM càng nhiều sẽ tự động đảm bảo FPS càng cao. Đúng là nếu GPU của bạn hết VRAM, bạn có thể gặp phải tình trạng giật lag, kết cấu không đầy đủ và crash game, nhưng điều này chỉ xảy ra nếu GPU của bạn đủ mạnh để cần thêm VRAM ở độ phân giải mục tiêu.
Một GPU yếu hơn, chẳng hạn như RTX 3060, được thiết kế cho trải nghiệm chơi game 1080p và gần như sẽ không bao giờ cần đến toàn bộ 12GB VRAM có sẵn. Ngược lại, các GPU như RTX 3070, vốn có khả năng đạt FPS cao ở độ phân giải 1440p, sẽ bị nghẽn cổ chai do bộ đệm khung hình (framebuffer) nhỏ của chúng. Ngay cả các GPU cao cấp như RTX 4070 Ti và RTX 4080 Super cũng thiếu VRAM cần thiết so với mức hiệu năng thô mà chúng có thể đạt được — lần lượt 12GB và 16GB chắc chắn không đủ cho các card này ở độ phân giải cao hoặc các cài đặt đồ họa khắt khe.
Lầm tưởng này cho phép các nhà sản xuất GPU và nhà cung cấp AIB (Add-in Board) quảng bá số lượng VRAM lớn hơn trên các card cấp thấp để khiến chúng có vẻ mạnh mẽ hơn thực tế.
Lầm Tưởng 3: Các Mẫu GPU AIB Cao Cấp Hơn Mang Lại Tốc Độ Vượt Trội
Có thể đẹp hơn và tản nhiệt tốt hơn
Có một niềm tin phổ biến rằng các mẫu GPU đắt tiền hơn từ các nhà cung cấp AIB (như Asus, MSI, Zotac, Gigabyte) bằng cách nào đó “tốt hơn” các biến thể giá thấp hoặc card bản gốc (reference card) từ Nvidia hoặc AMD. Các nhà sản xuất này thường làm cho các mẫu cao cấp của họ có vẻ nhanh hơn các mẫu cấp thấp hơn. Tất nhiên, họ cần phân biệt các mẫu khác nhau do sự khác biệt về giải pháp tản nhiệt, thiết kế và một số tính năng bổ sung, nhưng điều này thường vượt ra ngoài giới hạn hiệu suất.
Về FPS thực tế, một card bản gốc hoặc biến thể AIB giá rẻ hơn hoạt động gần như tương đương với các biến thể AIB đắt tiền này. Sự khác biệt chỉ vài FPS hoặc khoảng 5% không hề xứng đáng để bạn chi thêm 100 hoặc 200 USD cho một mẫu AIB cầu kỳ. Đơn giản là bạn chỉ cần mua một trong những mẫu giá rẻ hơn từ bất kỳ thương hiệu nào bạn tin tưởng, hoặc mua phiên bản Founder’s Edition từ Nvidia hoặc AMD nếu có sẵn tại thị trường Việt Nam.
Hình ảnh card đồ họa Nvidia RTX 5070 Founder's Edition với thiết kế tản nhiệt kép
Nvidia RTX 5070 Founder’s Edition
- Thương hiệu: Nvidia
- Phương pháp tản nhiệt: Quạt kép
- Giao diện: PCIe 5.0 x16
- Bộ nhớ: 12GB GDDR7
- Công suất: 250W
- Số lõi CUDA: 6,144
Nvidia RTX 5070 Founder’s Edition là một GPU tầm trung từ Nvidia, mang đến những công nghệ dò tia (ray tracing) và DLSS tốt nhất với mức giá tương đối phải chăng, nếu bạn có thể tìm thấy hàng.
Lầm Tưởng 4: Bạn Cần Bộ Nguồn “Khủng” Cho Card Đồ Họa Cao Cấp
GPU dòng 90 của bạn không cần bộ nguồn 1600W
Nhờ mức tiêu thụ điện năng không giới hạn của các GPU hiện đại, người tiêu dùng bắt đầu tin rằng họ cần mua các bộ nguồn (PSU) có công suất quá mức để hỗ trợ các GPU cao cấp. Mặc dù đúng là các GPU như RTX 4090 và RTX 5090 có TDP lần lượt là 450W và 575W, bạn vẫn có thể sử dụng bộ nguồn 1000W chất lượng cao cho cả hai card này. Ngay cả khi kết hợp RTX 5090 với Core Ultra 9 285K, một bộ nguồn 1200W vẫn là quá đủ.
Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng đang vội vàng mua các bộ nguồn 1600W cho những cấu hình tương đối khiêm tốn, tin rằng công suất cao hơn và nhiều tính năng hơn của các bộ nguồn đó sẽ bằng cách nào đó làm cho dàn máy tính chơi game của họ an toàn hơn. Bảo vệ PC của bạn bằng một bộ nguồn chất lượng cao là cực kỳ quan trọng, nhưng bạn không cần phải tin vào những nỗ lực tiếp thị của các nhà sản xuất PSU. Hầu hết những người mua bộ nguồn mới không cần nhiều hơn một bộ nguồn 1000W, và điều đó sẽ không thay đổi trong thời gian tới.
Lầm Tưởng 5: Mọi Game Thủ Đều Khao Khát Sử Dụng Công Nghệ Ray Tracing
Không được săn đón như Nvidia vẫn nghĩ
Nvidia đã mang công nghệ dò tia thời gian thực (real-time ray tracing) đến các GPU của mình vào năm 2018, và mọi thứ đã thay đổi kể từ đó. Công ty này có thể đã thúc đẩy đồ họa chơi game tiến lên, nhưng nó đòi hỏi một “thuế ray tracing” khổng lồ từ người tiêu dùng. Ngay cả khi nhiều game thủ không mấy quan tâm đến ray tracing, Nvidia vẫn tiếp tục quảng bá GPU của mình với trọng tâm lớn vào hình ảnh dò tia. Một bộ phận lớn game thủ ngày nay chỉ đơn giản muốn hiệu suất thô tốt với mức giá phải chăng.
Số trường hợp mà ray tracing thực sự làm cho một trò chơi trông ngoạn mục có thể đếm được trên đầu ngón tay. Tuy nhiên, nhận thức về ray tracing trên thị trường vẫn tiếp tục tạo điều kiện cho các chiến lược định giá cao của Nvidia. AMD có thể đang làm tốt hơn với các GPU như RX 9070 XT, nhưng giá của dòng RX 90 lẽ ra phải thấp hơn nữa. Thực tế là việc bật ray tracing mà không có công nghệ nâng cấp hình ảnh (upscaling) và tạo khung hình (frame generation) khiến trò chơi gần như không thể chơi được, nói lên rất nhiều về bản chất còn non trẻ của công nghệ này.
Bảo vệ bản thân khỏi những lầm tưởng về GPU
Hội chứng sợ bỏ lỡ (FOMO) là có thật, đặc biệt là khi các GPU mới và cải tiến liên tục ra mắt. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải so sánh các sản phẩm mới với những sản phẩm hiện có, đánh giá nhu cầu chơi game của bạn và quyết định xem chi phí trên mỗi khung hình có hợp lý để bạn nâng cấp hay không. Thường thì người tiêu dùng bị cuốn vào cơn sốt tiếp thị xung quanh các GPU mới và chi tiêu nhiều hơn mức cần thiết. Một khi bạn nhìn thấu những chiêu trò và lời lẽ hoa mỹ của các nhà sản xuất đang cố gắng lợi dụng những lầm tưởng phổ biến để bán cho bạn những sản phẩm đắt đỏ, bạn sẽ đưa ra những quyết định mua sắm thông minh hơn.
Để đưa ra quyết định mua sắm thông minh, hãy luôn tìm hiểu kỹ, so sánh sản phẩm và đánh giá đúng nhu cầu cá nhân. Đừng ngần ngại để lại bình luận hoặc chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy hữu ích!
