Không có gì tuyệt vời hơn cảm giác khi bạn cuối cùng cũng đã gom đủ mọi linh kiện cần thiết cho một bộ PC mới. Mở hộp tất cả các món đồ và bắt đầu quá trình lắp ráp có thể là phần thú vị nhất, nhưng rất dễ bị cuốn vào sự hưng phấn và vội vàng bỏ qua các bước quan trọng. Đã có lúc tôi cũng từng hấp tấp lắp ráp chỉ để nhanh chóng đạt được mục tiêu cuối cùng – một bộ PC hoạt động đúng ý muốn.
Việc “cắt xén” công đoạn thường được biện minh bằng lý lẽ “mình sẽ làm phần đó sau” hoặc “việc này không quan trọng đến chức năng hoạt động thực tế của máy tính”. Tuy nhiên, làm vậy có thể khiến bạn từ niềm vui tột độ rơi thẳng xuống vực sâu của sự thất vọng chỉ trong chớp mắt. Tin tôi đi, sau khi mắc phải 5 sai lầm dưới đây trong các lần tự build PC trước đây, tôi sẽ không bao giờ lặp lại chúng nữa.
1. Mua Bộ Nguồn (PSU) Quá Rẻ Tiền
Hậu quả không tưởng
Nhiều năm về trước, khi số lượng PC tôi từng “nghịch” còn đếm trên đầu ngón tay, tôi có rất ít kiến thức về những yếu tố làm nên chất lượng của một bộ nguồn. Tên thương hiệu thường là một chỉ dấu khá an toàn, nhưng như chúng ta biết ngày nay, điều đó không phải lúc nào cũng đảm bảo một sản phẩm đáng mua. Khi tôi đang chọn linh kiện cho hệ thống của một người bạn vào thời điểm đó, chúng tôi đã chọn một bộ nguồn giá rẻ, không tháo rời dây được (non-modular) từ một thương hiệu khá quen thuộc. Nó có một loại chứng nhận 80 Plus nào đó, nên tôi nghĩ như vậy là đủ tốt.
Dây nguồn được kết nối vào bộ nguồn (PSU) trong máy tính, minh họa việc đi dây điện nguồn PC.
Chỉ trong vòng 2 tháng sau khi bộ PC đi vào hoạt động, bộ nguồn này đã hỏng, và nó kéo theo hầu hết các linh kiện khác trong máy, chỉ trừ CPU và card đồ họa. Giờ đây, không chỉ từ kinh nghiệm này mà còn nhiều lần khác, tôi biết rằng dấu hiệu của một bộ nguồn tốt nằm ở vật liệu được sử dụng, ngoài tên thương hiệu. Việc chọn bộ nguồn rẻ nhất có thể trong giới hạn công suất bạn cần không phải là một ý hay. Thà bỏ thêm một chút tiền để mua PSU chất lượng còn hơn tiết kiệm rồi phải trả giá đắt, và tôi đã học được bài học đó một cách đau đớn.
2. Vội Vàng Chọn Bo Mạch Chủ (Mainboard)
Sai lầm khó sửa
Chọn bo mạch chủ có lẽ là một trong những phần “nhàm chán” hơn khi lắp PC. Nó không ảnh hưởng sâu sắc đến hiệu suất, miễn là mọi thứ tương thích, và cũng không có quá nhiều sự đa dạng trong một họ chipset nhất định. Nhưng có những khác biệt rõ rệt. Tôi từng chọn một bo mạch chủ cho một bộ PC mà thiếu thốn cổng USB trầm trọng, không hỗ trợ phiên bản PCIe mới nhất, và khả năng cấp nguồn cho CPU cũng không thực sự tốt, dù đó là một mẫu thuộc phân khúc cao cấp hơn.
Bo mạch chủ là xương sống của hệ thống, quyết định khả năng kết nối, mở rộng và ổn định lâu dài. Việc vội vàng có thể dẫn đến việc thiếu các tính năng cần thiết cho hiện tại hoặc tương lai, hoặc tệ hơn là gây ra sự không ổn định trong hoạt động của hệ thống, đặc biệt với các CPU mạnh mẽ. Hãy dành thời gian tìm hiểu về các pha nguồn (VRM), số lượng cổng kết nối, hỗ trợ PCIe thế hệ mới nhất, và cả khả năng tản nhiệt cho VRM để đảm bảo sự ổn định và hiệu suất tốt nhất cho hệ thống của bạn.
3. Lựa Chọn Ổ Cứng SSD Không Thương Hiệu
Hậu quả khó lường
Vào thời điểm mà bộ nhớ flash còn tương đối đắt đỏ so với ổ đĩa cơ học, tôi đang tìm cách tiết kiệm chi phí mà vẫn muốn hưởng lợi từ tốc độ của bộ nhớ nhanh. Tôi không đủ tiền mua các ổ SSD thương hiệu lớn lúc đó, vì vậy tôi đã chọn một sản phẩm không rõ nguồn gốc. Nó rẻ, dung lượng khá, và dù không có bất kỳ đánh giá nào đáng chú ý, tôi vẫn tin rằng ổ đĩa này sẽ dùng được ít nhất bằng một nửa thời gian so với một lựa chọn đắt tiền.
Ổ cứng SSD Samsung 990 EVO Plus, minh họa cho việc lựa chọn SSD chất lượng cao cho PC.
Tôi không thể sai hơn được nữa. Ổ đĩa đầu tiên tôi nhận được hoàn toàn bị lỗi ngay khi mở hộp (dead on arrival). Bo mạch chủ của tôi không nhận diện được nó và tôi không thể làm cho nó hoạt động, nhưng may mắn là cửa hàng bán lẻ tôi mua cho phép đổi lấy một ổ đĩa tương tự. Ổ đĩa mới khởi động và hoạt động được khoảng 3 ngày trước khi hệ thống của tôi từ chối khởi động. Sau này, với nhiều năm kiến thức kỹ thuật hơn, tôi phát hiện ra rằng ổ đĩa đó có vô số các bad sectors và lỗi không thể sửa chữa, đến mức nó hoàn toàn trở nên vô dụng. Việc nó không còn được niêm yết để bán ở bất cứ đâu đã nói lên tất cả.
Bạn có thể chấp nhận rủi ro với các thương hiệu lưu trữ ít tên tuổi hơn, nhưng ít nhất, hãy nghiên cứu một chút về loại chip flash mà họ đang sử dụng cũng như các đánh giá. Nếu ổ đĩa đáng tin cậy, bạn sẽ không thấy nhiều khách hàng phàn nàn rằng ổ đĩa của họ bị lỗi. Tuy nhiên, khi còn nghi ngờ, hãy mua từ các thương hiệu uy tín như Samsung, Crucial, WD, trong số những cái tên khác.
4. Không Đầu Tư Đủ Cho Vỏ Case Máy Tính
Trải nghiệm lắp ráp tệ hại
Vỏ case máy tính thường là một linh kiện bị bỏ qua trong quá trình lắp ráp PC. Nhiều người mới lắp chỉ muốn một cái hộp để đặt linh kiện vào, điều này cũng hợp lý, nhưng quá trình lắp ráp sẽ dễ dàng hơn rất nhiều khi bạn có một vỏ case được thiết kế và chế tạo tốt. Vỏ case PC giá rẻ thường được làm từ vật liệu kém chất lượng và có những chi tiết “cắt xén” đúng nghĩa đen. Các cạnh kim loại bên trong thường sắc bén và không được hoàn thiện tốt, dẫn đến việc bị cắt tay, hoặc tệ hơn là cắt đứt dây cáp.
Vỏ case máy tính màu đen với mặt bên trong suốt, thể hiện tầm quan trọng của vỏ case PC tốt.
Việc bỏ thêm 20-30 đô la cho một vỏ case ít nhất có một vài tiện nghi nhỏ cũng rất đáng giá. Một vỏ case máy tính nên có thể sử dụng qua nhiều thế hệ linh kiện, vì vậy đầu tư ngay từ bây giờ là một quyết định hợp lý. Một vỏ case tốt sẽ cung cấp không gian rộng rãi cho các linh kiện, hỗ trợ tản nhiệt hiệu quả hơn nhờ luồng khí tối ưu, và giúp quá trình lắp đặt, đi dây trở nên dễ dàng và an toàn hơn rất nhiều.
5. Bỏ Qua Việc Đi Dây (Cable Management)
Không chỉ là thẩm mỹ
Giống như nhiều người tự lắp PC, phần tôi ít yêu thích nhất trong bất kỳ bản dựng mới nào là quản lý cáp. Khi tôi còn là người mới, tôi không muốn làm gì với nó cả. Đến mức, tôi thậm chí còn không buồn gắn tấm nắp bên phía sau, chủ yếu vì nó không vừa vặn. Việc có một bộ PC theo kiểu “mặt trước gọn gàng, mặt sau bừa bộn” không chỉ trông tệ mà còn thu hút rất nhiều bụi vào bên trong, điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất tản nhiệt.
Minh họa đi dây và quản lý cáp gọn gàng bên trong vỏ case Corsair, tối ưu luồng khí và thẩm mỹ PC.
Thực hiện việc đi dây trong bộ PC của bạn một cách gọn gàng ngay từ lần đầu tiên cũng giúp việc nâng cấp trong tương lai dễ dàng hơn rất nhiều, miễn là bạn có kế hoạch trước cho chúng. Đi dây không chỉ cải thiện vẻ ngoài thẩm mỹ của bộ máy mà còn tối ưu hóa luồng không khí bên trong vỏ case, giúp các linh kiện mát hơn và hoạt động ổn định hơn. Hãy dành thời gian đầu tư vào các dây buộc cáp, dây rút và tận dụng các rãnh đi dây có sẵn trong vỏ case để có một bộ PC vừa đẹp vừa hiệu quả.
Những bài học đắt giá tôi không bao giờ quên
Tôi là một người lắp ráp PC hoàn toàn khác so với trước khi tôi mắc phải tất cả những sai lầm này. Việc mắc lỗi là một phần của sở thích, và mặc dù một số sai lầm đau đớn (và tốn kém) hơn những lỗi khác, nhưng điểm chung của chúng là chúng hoàn toàn có thể tránh được. Rất nhiều trong số đó cũng bắt nguồn từ việc lựa chọn linh kiện không đúng đắn, một điều mà mọi người lắp ráp đều từng mắc phải.
Hãy truy cập 123thuthuat.com thường xuyên để cập nhật thêm nhiều kiến thức và kinh nghiệm hữu ích trong thế giới công nghệ! Nếu bạn có bất kỳ sai lầm nào đã từng mắc phải khi tự build PC, đừng ngần ngại chia sẻ trong phần bình luận bên dưới nhé.
