Hành trình của tôi với máy tính cá nhân bắt đầu từ năm 2000, với chiếc PC HP lắp sẵn mà bố mẹ mua. Khi cỗ máy Pentium 3 ấy trở nên lỗi thời, tôi đã tự tay lắp ráp chiếc PC đầu tiên của mình vào năm 2007, với bộ vi xử lý Core 2 Duo. Kể từ đó, tôi đã xây dựng rất nhiều bộ máy tính cho bản thân, bạn bè và gia đình. Tuy nhiên, những cỗ máy đầu tiên ấy lại không hề hoàn hảo như tôi nghĩ bây giờ. Nhìn lại những linh kiện tôi đã chọn và sử dụng trong nhiều năm, có lẽ bạn sẽ phải đặt câu hỏi về sự tỉnh táo của tôi khi cấu hình những chiếc máy đó.
Thú thực, tôi đã từng không mấy quan tâm đến luồng khí tản nhiệt, chất lượng lắp ráp hay độ bền, và cũng không có ngân sách rộng rãi khi lựa chọn linh kiện cho những chiếc PC đầu tiên của mình. Nhìn lại, những lựa chọn này khiến tôi phải “rùng mình”, nhưng ở thời điểm đó, mọi thứ đều có vẻ hoàn toàn ổn thỏa. Bài viết này, với tư cách một người đã có nhiều năm kinh nghiệm tự build PC, sẽ chia sẻ về 5 sai lầm phổ biến nhất mà tôi từng mắc phải, hy vọng sẽ giúp bạn đọc của 123thuthuat.com tránh được những “cú vấp” tương tự.
5. Bàn Phím Và Chuột Rẻ Tiền: Ưu Tiên Cuối Cùng Của Thời Đại Trước
Thiết Bị Ngoại Vi: Ai Quan Tâm Hồi Đó?
Thiết bị ngoại vi có thể không được coi là “linh kiện” chính, nhưng chúng là một trong những bộ phận bị ảnh hưởng nặng nề nhất khi bạn có ngân sách eo hẹp. Trong những ngày đầu tự lắp ráp PC của tôi, không hề có khái niệm “nghiên cứu” khi chọn mua bàn phím và chuột. Anh trai tôi và tôi thường chỉ chọn những lựa chọn rẻ nhất có sẵn tại cửa hàng máy tính mỗi khi chúng tôi tự xây dựng một chiếc PC mới hoặc cần thay thế thiết bị ngoại vi. Có lẽ những chiếc bàn phím và chuột này trông đã tệ hại ngay cả vào thời điểm đó, nhưng chúng tôi còn quá trẻ và ngây thơ để nhận ra.
Các khía cạnh như thiết kế, chất lượng hoàn thiện, trải nghiệm gõ phím hay khả năng tùy chỉnh dường như không tồn tại trong tâm trí tôi lúc bấy giờ. Tôi còn nhớ đã từng mua bàn phím và chuột từ những thương hiệu ngẫu nhiên mà bạn chưa từng nghe đến — Intex, Quantum, và Ant Esports. Tất nhiên, thiết bị ngoại vi chỉ là một yếu tố phụ, và so với ngày nay khi tôi sở hữu hàng tá bàn phím cơ với vô vàn tính năng, thì yếu tố duy nhất khi mua thiết bị ngoại vi hồi đó chỉ là giá cả.
4. Vỏ Case “Ngộp Thở”: Tiềm Ẩn Nguy Cơ Cháy Nổ
Những Quả Bom Hẹn Giờ Trong Tương Lai
Từ năm 2007 đến năm 2020, tôi chưa bao giờ bận tâm đến luồng khí tản nhiệt khi lắp ráp PC. Trong tâm trí tôi, việc làm mát PC được cho là sẽ tự diễn ra. Miễn là một chiếc vỏ case chứa được tất cả các linh kiện và không tốn nhiều tiền, tôi sẽ không để ý nhiều đến nó. Điều này thể hiện rõ trong thiết kế của một số vỏ case trong những hình ảnh trên; chúng trông giống như những chiếc PC văn phòng được lắp ráp bởi một người không có chút gu thẩm mỹ nào.
Không quan tâm đến ngoại hình là một chuyện, nhưng phớt lờ hoàn toàn luồng khí tản nhiệt lại là một tội lỗi lớn hơn nhiều. Một vài cỗ máy đầu tiên của tôi có lẽ đã “khát” không khí, hoạt động trong điều kiện đó suốt nhiều năm. Tệ hơn nữa, hầu hết các PC đời đầu của tôi luôn được đặt quá sát tường hoặc nhét vào trong những ngăn bàn chật chội, triệt tiêu mọi hy vọng về việc thoát khí đúng cách. Mặc dù chưa có điều gì tồi tệ xảy ra, nhưng việc vận hành những chiếc PC chơi game trong vỏ case không có bất kỳ lỗ hút khí hoặc cấu hình quạt hợp lý nào thực sự là một công thức dẫn đến thảm họa.
3. Tản Nhiệt Stock Kém Hiệu Quả: Án Tử Cho CPU
Sai Lầm Lớn Về Giải Pháp Làm Mát PC
Tất nhiên, việc thay thế bộ tản nhiệt stock là điều không tưởng khi tôi đang chật vật để có được card đồ họa rời trong bộ máy của mình. Điều này không có nghĩa là tôi nhận thức được tầm quan trọng của một bộ tản nhiệt khí chất lượng. Bộ tản nhiệt stock luôn trông hoàn toàn ổn đối với những chiếc máy Intel và AMD đầu tiên của chúng tôi. Chẳng trách tôi từng phát hiện CPU FX-6300 của mình đạt nhiệt độ lên đến hơn 90℃. Mãi đến năm 2017, tôi mới chuyển sang dùng bộ tản nhiệt aftermarket lần đầu tiên cho chiếc Ryzen 5 1600 của mình.
CPU Intel Core i7 920 và tản nhiệt stock trong hộp
Ngoài việc sử dụng vỏ case thiếu luồng khí, việc chạy các bộ tản nhiệt stock tệ hại cũng không giúp ích gì cho CPU của tôi. Giờ đây, tôi vẫn tự hỏi mình đã mất đi bao nhiêu hiệu năng do hiện tượng nghẽn cổ chai nhiệt (thermal throttling) trong suốt những năm qua. Tôi đã không hề hay biết rằng việc làm mát không đủ không chỉ làm giảm hiệu suất mà còn rút ngắn tuổi thọ phần cứng của mình.
2. Bo Mạch Chủ (Mainboard) Kém Chất Lượng: Nền Tảng Mong Manh
Sức Mạnh Thực Sự Của Bo Mạch Chủ
Theo như tôi nhớ, tôi luôn thấy mình với một chiếc bo mạch chủ trông có vẻ rẻ tiền, thường là của Gigabyte. Những bo mạch chủ dòng “Ultra Durable” này thường là những chiếc có chất lượng hoàn thiện kém nhất và độ tin cậy đáng ngờ. Tất nhiên, tôi không hề biết về những điều này vào thời điểm đó. Khả năng chi trả là yếu tố hàng đầu khi lựa chọn một bo mạch chủ, và các bo mạch cấp thấp của Gigabyte luôn là lựa chọn rẻ nhất và dễ kiếm nhất.
Bo mạch chủ Gigabyte AM3+ với CPU AMD và RAM HyperX
Tìm hiểu chi tiết về VRM (Voltage Regulator Module), kiểm tra các bài đánh giá, hoặc tìm hiểu về lịch sử của bo mạch trên các diễn đàn như Reddit không phải là những điều tôi thường làm cách đây 10 năm. Tôi sẽ không bao giờ biết được có bao nhiêu lỗi, sự cố treo máy, hoặc bất thường mà tôi đã gặp phải trong những năm qua có thể là do một bo mạch chủ không đáng tin cậy. Tôi chỉ có thể khuyên những người tự build PC mới đừng mắc phải sai lầm tương tự.
1. Bộ Nguồn (PSU) Không Rõ Thương Hiệu: “Quả Bom” Nổ Chậm Của Cả Hệ Thống
Mảnh Ghép Quan Trọng Nhất Bị Bỏ Quên
Tôi để lại sai lầm tồi tệ nhất ở cuối cùng. Có lẽ, sai lầm lớn nhất mà bạn có thể mắc phải là sử dụng một bộ nguồn (PSU) giá rẻ cho chiếc PC của mình. Tôi nhớ đã sử dụng các bộ nguồn không tên tuổi ít nhất hai lần khác nhau. Đó là do thiếu nhận thức về tầm quan trọng của linh kiện PC tưởng chừng nhàm chán này, nhưng việc đặt toàn bộ chiếc PC vào tình thế rủi ro vẫn là điều không thể tha thứ. Tôi thậm chí còn đem bộ nguồn đi sửa vài lần, rồi lắp lại và tiếp tục sử dụng trong nhiều năm.
Cận cảnh bộ nguồn (PSU) và GPU bên trong case máy tính Lenovo LOQ Tower 17
Mặc dù chưa có linh kiện nào của tôi phải trả giá do một bộ nguồn không đáng tin cậy, nhưng điều đó hoàn toàn có thể xảy ra. Mua một bộ nguồn chất lượng, ngay cả khi nó tốn kém hơn, là một khoản đầu tư hoàn toàn hợp lý, vì tất cả các linh kiện quý giá của bạn đều phụ thuộc vào nó. Bạn có thể tiết kiệm hàng triệu đồng chỉ bằng cách chi thêm một chút tiền ban đầu. Tôi đã không biết điều đó, nhưng ngày nay, ngay cả những người mới tự build PC cũng có vô số hướng dẫn và video về tầm quan trọng của việc lựa chọn phần cứng chất lượng, vì vậy bạn không có bất kỳ lý do nào để biện hộ.
Bài Học Đắt Giá Từ Những Sai Lầm Trong Quá Khứ
Đôi khi, thật thú vị khi nhìn lại những sai lầm trong quá khứ của bản thân, đặc biệt là những sai lầm lẽ ra có thể dễ dàng tránh được. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải rút ra những bài học đúng đắn để bạn không lặp lại những sai lầm tương tự. Tôi đã từng sử dụng bộ nguồn và bo mạch chủ không đáng tin cậy, những vỏ case và thiết bị ngoại vi rẻ tiền nhất, và cả những bộ tản nhiệt stock tồi tệ không hề phù hợp với hầu hết các bộ máy của tôi. Ngay cả khi bạn đang làm việc với ngân sách eo hẹp, việc đầu tư vào các linh kiện quan trọng nhất luôn được khuyến nghị.
Bạn đã từng mắc sai lầm nào tương tự khi tự lắp ráp PC? Hoặc bạn có những kinh nghiệm quý giá nào muốn chia sẻ để giúp độc giả 123thuthuat.com tránh những lỗi không đáng có? Hãy để lại bình luận phía dưới nhé!