TrueNAS từ lâu đã được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong các hệ điều hành NAS (Network Attached Storage) dành cho những ai tự xây dựng một hệ thống lưu trữ tại nhà. Với khả năng linh hoạt vượt trội, TrueNAS phù hợp cho cả người dùng cá nhân lẫn doanh nghiệp, cho phép bạn tinh chỉnh hệ thống đơn giản hoặc phức tạp tùy ý. Khi đã làm chủ được các tác vụ quản lý file cơ bản, TrueNAS sẽ mở ra một thế giới tính năng phong phú, nâng tầm chiếc hộp lưu trữ đơn thuần của bạn thành một máy chủ gia đình toàn diện. Trong quá trình sử dụng, tôi đã khám phá ra nhiều tính năng hữu ích mà ban đầu không để ý tới, và mỗi lần như vậy, tôi đều tự hỏi – tại sao mình không biết đến chúng sớm hơn?
Dưới đây là 7 tính năng đặc biệt của TrueNAS đáng được chú ý hơn, đặc biệt nếu bạn đang vận hành một thiết bị NAS tại nhà.
7. Đồng bộ Đám Mây cho Sao Lưu Ngoại Tuyến
Tính năng mở rộng và linh hoạt
Hầu hết các thiết bị NAS gia đình từ những thương hiệu lớn như Synology hay QNAP đều cho phép bạn sao lưu dữ liệu lên dịch vụ đám mây để tăng cường bảo mật. Tuy nhiên, các hãng này thường ưu tiên dịch vụ đám mây của riêng họ hoặc chỉ hỗ trợ một số ít tùy chọn từ bên thứ ba. TrueNAS, mặt khác, lại có khả năng mở rộng hơn rất nhiều.
Tính năng Cloud Sync tích hợp sẵn trên TrueNAS cho phép bạn lên lịch tải dữ liệu lên các dịch vụ như Backblaze B2, Google Drive, Dropbox hoặc bất kỳ điểm cuối tương thích S3 nào. Bạn có thể chọn các dataset cụ thể, cài đặt tần suất đồng bộ và xác định xem đó là đồng bộ một chiều hay hai chiều — mọi tùy chọn đều được cung cấp đầy đủ.
6. Lựa Chọn Vùng Lưu Trữ Theo Ứng Dụng
Kiểm soát chi tiết đến từng ứng dụng
Nếu bạn đang sử dụng kết hợp cả SSD và ổ cứng HDD truyền thống, TrueNAS mang đến khả năng kiểm soát chi tiết đến kinh ngạc. Bạn có thể quyết định ổ đĩa (hoặc thậm chí là pool lưu trữ) nào mà mỗi ứng dụng sẽ sử dụng cho dữ liệu của nó.
Tối ưu không gian lưu trữ với TrueNAS
Ví dụ, nếu bạn đang chạy một ứng dụng như Nextcloud hoặc một trình lập chỉ mục đa phương tiện thường xuyên đọc/ghi các file nhỏ, hãy chỉ định nó sử dụng ổ SSD tốc độ cao. Còn đối với các file đa phương tiện lớn, ít khi truy cập, ổ HDD là lựa chọn hoàn hảo. Điều này giúp giữ cho bộ nhớ nhanh của bạn không bị chiếm dụng bởi dữ liệu lớn và đảm bảo các ứng dụng nhạy cảm về hiệu suất luôn hoạt động nhanh chóng.
5. Snapshot và Clone: Bộ Đôi Hoàn Hảo
Giải pháp an toàn cho những người thích “vọc” NAS
Nếu bạn là người thích mày mò và tùy chỉnh chiếc NAS của mình, việc có một kế hoạch sao lưu là cực kỳ quan trọng — một dạng “bảo hiểm” dữ liệu. Trước khi thử nghiệm bất cứ điều gì có thể làm hỏng hệ thống — chẳng hạn như chỉnh sửa cấu hình trong Jellyfin hoặc cài đặt một ứng dụng thử nghiệm — tôi thường tạo một snapshot của dataset đó.
Bảo vệ dữ liệu với tính năng Snapshot của TrueNAS
Sau đó, tôi tạo một bản clone. Bản clone này hoạt động như một bản sao riêng biệt, có thể ghi đè của dữ liệu, tồn tại trong cùng một không gian lưu trữ. Nếu mọi thứ đi sai hướng, tôi chỉ cần xóa bản clone và tiếp tục. Không mất dữ liệu, không cần khôi phục tẻ nhạt, không lo lắng.
4. Hạn Mức Dataset Cho Bộ Nhớ Dùng Chung
Quản lý không gian lưu trữ dễ dàng cho gia đình và bạn bè
Trong gia đình, việc chia sẻ NAS với người thân, bạn bè hoặc bạn cùng phòng là điều phổ biến. Với TrueNAS, tôi có thể tạo các dataset – về cơ bản là các hệ thống file nhỏ bên trong một pool lưu trữ – và gán hạn mức cứng cho mỗi người dùng.
Chia sẻ và quản lý dung lượng NAS hiệu quả
Bạn có thể cấp cho bạn cùng phòng 500GB cho các file của họ, hoặc cho con cái 200GB cho việc học, và giữ phần còn lại cho riêng mình. Đây là những hạn mức cứng – một khi họ đạt đến giới hạn, họ sẽ cần dọn dẹp trước khi có thể thêm dữ liệu mới. Bạn cũng có thể sử dụng các hạn mức này để tự tổ chức không gian lưu trữ của mình nếu muốn.
3. Chạy Máy Chủ Game Trực Tiếp Từ NAS
Biến NAS thành trung tâm giải trí đa năng
TrueNAS SCALE hỗ trợ container và máy ảo (virtual machine), thường được dùng cho các tác vụ công việc nghiêm túc, nhưng bạn cũng có thể tận dụng nó cho mục đích giải trí. Tôi chạy một máy chủ Minecraft trực tiếp từ NAS của mình để thư giãn, nhưng bạn hoàn toàn có thể chạy Palworld, Valheim, Project Zomboid, Terraria – tùy theo sở thích của mình.
TrueNAS hỗ trợ chạy máy chủ game như Minecraft
Không cần thêm phần cứng hay đăng ký dịch vụ đám mây, và hiệu suất cho đến nay vẫn rất ổn định. Việc này giúp tôi tái sử dụng phần cứng đã có, biến chiếc NAS thành một cỗ máy giải trí hoàn chỉnh, vượt xa một hộp Plex đơn thuần.
2. Lưu Trữ Đối Tượng Tương Thích S3
Biến NAS thành dịch vụ lưu trữ đám mây riêng
Một số ứng dụng ưa thích kiểu lưu trữ đối tượng (object storage) theo phong cách đám mây hơn là các ổ đĩa được gắn kết thông thường. Đây chính là lúc TrueNAS tỏa sáng. Nó cho phép bạn chạy dịch vụ tương thích S3 của riêng mình, biến chiếc NAS thành một phiên bản nhỏ của Amazon S3.
NAS của bạn hoạt động như dịch vụ S3
Các ứng dụng như Immich hoặc Home Assistant có thể giao tiếp với nó giống hệt như với một nhà cung cấp dịch vụ đám mây thương mại. Điểm khác biệt? Mọi thứ đều được giữ cục bộ và riêng tư – đồng thời giúp bạn tiết kiệm chi phí đăng ký hàng tháng. Nếu bạn có phần mềm phòng lab tại nhà hỗ trợ S3, hãy thử trỏ nó đến chiếc NAS của mình.
1. Mã Hóa Tích Hợp cho Các Dataset Riêng Tư
Bảo mật dữ liệu với ZFS mạnh mẽ
Hầu hết các nền tảng NAS đều hỗ trợ mã hóa, điều đó đúng. Nhưng trong TrueNAS, tính năng này được tích hợp trực tiếp vào hệ thống file ZFS – chứ không phải được thêm vào sau này dưới dạng plugin hay một tùy chọn đơn giản.
Điều này có nghĩa là bạn có thể mã hóa từng dataset riêng lẻ thay vì toàn bộ ổ đĩa và quản lý chúng một cách chính xác. Thư viện Plex của bạn có thể để công khai, nhưng các tài liệu thuế của bạn lại được khóa chặt. Bạn có thể đặt các khóa khác nhau, các mật khẩu khác nhau, và không cần bất kỳ công cụ bổ sung nào để làm điều đó.
Và bạn vẫn nhận được toàn bộ trải nghiệm ZFS: snapshot, clone, scrubs, nén dữ liệu – tất cả đều hoạt động, ngay cả trên các dataset đã mã hóa. Hơn nữa, đây là mã nguồn mở, vì vậy bạn biết rõ điều gì đang bảo vệ dữ liệu của mình và bằng cách nào.
Khám Phá Thế Giới Vô Tận Của TrueNAS
Một khi bạn cài đặt TrueNAS để vận hành chiếc NAS tự làm của mình, bạn sẽ dần khám phá ra ngày càng nhiều điều thú vị. Mọi thứ dẫn dắt lẫn nhau, và đột nhiên, nó không chỉ là một máy chủ file. Nó trở thành một máy chủ gia đình mạnh mẽ với nhiều khả năng ẩn chứa hơn bạn mong đợi. Nếu bạn là người mới làm quen với TrueNAS, đừng cố gắng tìm hiểu mọi thứ cùng lúc. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ, khám phá một vài tính năng, thử nghiệm các mẹo và thủ thuật đơn giản, và tiến từng bước một. Bạn sẽ tận dụng được nhiều hơn từ TrueNAS mà không cảm thấy quá tải.
