Jitter là một vấn đề trong mạng máy tính ít được biết đến nhưng tôi có thể đảm bảo rằng hầu hết các bạn đã từng trải nghiệm nó, có lẽ là gần đây thôi. Nó thể hiện rõ nhất trong bất kỳ loại hình giao tiếp thời gian thực nào, như cuộc gọi video, hệ thống VoIP (Thoại qua Internet), livestreaming, và giao tiếp trong game. Tuy nhiên, jitter cũng có thể ảnh hưởng đến việc truyền phát video và âm thanh từ các dịch vụ như Spotify hay YouTube.
Bạn có thể không nhận thấy tác động của nó trong nhiều tuần, nhưng khi jitter xảy ra, nó là một trong những vấn đề gây khó chịu nhất. Nếu bạn từng nhận thấy những khoảng trống, tiếng vọng trong cuộc gọi, âm thanh rè, méo mó hoặc hình ảnh bị biến dạng, thì rất có thể jitter chính là nguyên nhân. Tệ hơn nữa, nó có thể do nhiều vấn đề khác nhau gây ra, từ tắc nghẽn mạng cho đến mạng Wi-Fi của bạn, hoặc thậm chí là nền tảng VoIP hay công cụ hội nghị truyền hình mà bạn đang sử dụng.
5. Jitter hủy hoại trải nghiệm chơi game trực tuyến của bạn
Tín hiệu mạng không ổn định là kẻ thù của game thủ cạnh tranh
Các trò chơi trực tuyến rất nhạy cảm với nhiều vấn đề mạng, từ độ trễ (ping) cho đến độ trễ chung (latency), và jitter làm cho bất kỳ vấn đề hiện có nào càng trở nên rõ rệt hơn. Chắc hẳn chúng ta ai cũng từng có những khoảnh khắc nghĩ rằng mình đã bắn trúng đầu đối thủ, nhưng rồi lại trượt và bị hạ gục bởi một người chơi đối phương “rubberbanding” (dịch chuyển giật cục). Hoặc những người chơi trong kênh thoại của đội chúng ta bỗng biến thành người máy, âm thanh méo mó không thể nhận ra, như thể họ đang bị kéo vào trong Ma Trận.
- Ping: Độ trễ giữa thiết bị của bạn và máy chủ game
- Jitter: Sự không nhất quán của độ trễ đó
Đây đều là những dấu hiệu rõ ràng của jitter. Trong trường hợp chơi game trực tuyến, jitter hoạt động như một giá trị độ trễ biến đổi được cộng hoặc trừ vào độ trễ (ping) hiện có của bạn. Chúng ta đều biết ping là độ trễ giữa ứng dụng game của chúng ta và máy chủ game, nhưng khi jitter xuất hiện, điều đó có nghĩa là bạn đang có một lượng độ trễ không nhất quán. Điều này đặt bạn vào một bất lợi đáng kể trong các trò chơi tốc độ cao như Counter-Strike 2 hay DOTA 2, nơi mỗi mili giây có thể là yếu tố quyết định giữa chiến thắng và thất bại.
Đồ thị hiển thị độ trễ (latency) và Jitter được đo lường qua Speedtest Tracker
Bất kỳ giá trị jitter nào dưới 20 mili giây đều được coi là xuất sắc khi chơi game trực tuyến. Chỉ khi bạn vượt quá 50ms jitter thì nó mới bắt đầu ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm chơi game của bạn, và bất kỳ giá trị nào vượt quá 100ms có thể khiến trò chơi của bạn không thể chơi được.
4. Cuộc sống công việc hiện đại gắn liền với các cuộc gọi video
Video call giật lag, hình ảnh đóng băng hay âm thanh kém chất lượng là dấu hiệu của Jitter
Mặc dù chúng ta không phải lúc nào cũng thích xuất hiện trước camera, nhưng không ai có thể phủ nhận sự biến đổi mà hội nghị truyền hình đã mang lại cho cách chúng ta làm việc. Các hình thức làm việc kết hợp (Hybrid) hoặc làm việc tại nhà (WFH) đồng nghĩa với việc chúng ta dành hàng giờ mỗi ngày cho các cuộc gọi video, và ai cũng muốn trông và nghe tốt nhất trong những cuộc gọi đó.
Khi jitter tấn công, thật khó để duy trì kết nối, chứ đừng nói là ở trạng thái tốt nhất của chúng ta. Luồng video có thể bị pixelated (nhiễu điểm ảnh), bị kẹt ở chế độ đệm (buffering), hoặc bị biến dạng theo những cách khác. Âm thanh có thể bị giật, vọng tiếng hoặc méo mó. Đó có thể là do mạng của bạn, nhưng cũng có khả năng cao là do công cụ hội nghị truyền hình gặp sự cố. Vì nó không ảnh hưởng đều đến tất cả mọi người trong cuộc gọi, đây là một vấn đề khó khắc phục. Bạn có thể thử tắt nguồn cấp dữ liệu video của mình khi gặp phải những trục trặc này, vì điều đó sẽ nhường chỗ cho luồng âm thanh trong cuộc gọi và có thể tạo nên sự khác biệt giữa việc hoàn thành cuộc gọi hoặc phải sắp xếp lại lịch.
3. Jitter cũng phá hỏng trải nghiệm nghe nhạc trực tuyến
Âm nhạc bị giật hoặc ngắt quãng thường do Jitter gây ra
Jitter đã là một vấn đề đối với âm thanh kỹ thuật số kể từ khi định dạng CD ra đời vào năm 1982. Dù được truyền phát từ nguồn kỹ thuật số cục bộ, máy chủ media của bạn hay từ Internet, tất cả các tùy chọn âm thanh kỹ thuật số đều bị jitter ở một mức độ nào đó. Điều thú vị là jitter mạng ít gây vấn đề cho việc phát lại âm thanh hơn so với jitter do các vấn đề về đồng hồ chủ (master clock), động cơ servo của CD, hoặc thậm chí là khoảng cách giữa các rãnh trên đĩa CD.
Điều đó làm cho các dịch vụ truyền phát âm thanh ít bị ảnh hưởng bởi jitter hơn, nhưng việc mạng bị quá tải với các luồng dữ liệu khác vẫn có thể gây ra lỗi âm thanh. Nhiễu Wi-Fi trong các thiết lập truyền phát không dây hoặc loa như Sonos hay Chromecast cũng có thể gây ra jitter, làm cho tín hiệu âm thanh bị ngắt quãng, vọng tiếng hoặc biến thành giọng robot, tương tự như trong cuộc gọi hội nghị truyền hình. Jitter được giảm nhẹ bởi cơ chế sửa lỗi và bộ đệm (buffering), nhưng những vấn đề như bufferbloat có thể làm quá tải các lớp bảo vệ đó, vì vậy jitter vẫn là một vấn đề, chỉ là ít nghiêm trọng hơn nhiều so với những gì bạn có thể nghĩ.
2. Các Streamer sống nhờ vào kết nối Internet ổn định
Hãy tưởng tượng bạn đang trong một cuộc gọi video không ngừng để kiếm sống
Jitter có thể đã đủ tệ khi bạn chỉ có một thứ sử dụng kết nối internet của mình, nhưng các streamer thường gửi dữ liệu đến nền tảng livestreaming đồng thời gửi và nhận dữ liệu từ nhiều nguồn internet khác, có thể là máy chủ game, công cụ giao tiếp như TeamSpeak hay Discord, hoặc cuộc gọi video với các streamer khác.
Trong khi các nguồn truyền phát mạng truyền thống như YouTube phụ thuộc vào băng thông và sử dụng bộ đệm để hạn chế tác động của jitter và các vấn đề mạng khác, thì livestreaming cần kết nối độ trễ thấp để có kết quả tối ưu. Nó mang tính tương tác và quan trọng hơn là truyền hai chiều, làm cho bất kỳ vấn đề jitter nào cũng bị phức tạp hóa khi chúng xảy ra theo hai hoặc nhiều hướng. Có thể có jitter đến các máy chủ của trò chơi đang chơi, jitter đến nền tảng, và jitter quay lại streamer từ các phản hồi bị trễ trong phần chat.
Bạn không thể loại bỏ hoàn toàn jitter vì nền tảng và phần cứng của ISP nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn, nhưng có thể hạn chế tác động của nó theo cách tương tự như đối với bất kỳ dịch vụ nào khác bị ảnh hưởng bởi jitter. Đó là sử dụng kết nối mạng có dây, nâng cấp bộ định tuyến (router) của bạn lên loại có khả năng xử lý mạnh hơn và có thể sử dụng SQM (Smart Queue Management) và QoS (Quality of Service), và giảm số lượng các thiết bị khác đang sử dụng mạng của bạn cùng lúc.
1. Dù có Internet tốc độ cao, nếu vẫn gặp vấn đề khi gọi thoại hoặc xem video, Jitter có thể là thủ phạm
Jitter là một trong những vấn đề mạng thường bị bỏ qua, vì nó không được nhắc đến bởi nhiều công cụ dùng để chẩn đoán kết nối. Danh sách các cách để giảm thiểu hoặc khắc phục jitter khá dài, và không phải lúc nào cũng rõ ràng là sự thay đổi nào đã khắc phục được vấn đề sau khi nó biến mất. Một số điều bạn có thể thử để sửa lỗi jitter bao gồm bật Quality-of-Service (QoS) hoặc SQM (Smart Queue Management) trong router của bạn, sử dụng kết nối có dây thay vì không dây, nâng cấp lên một router tốt hơn, và giám sát mạng gia đình của bạn để xem điều gì có thể gây ra vấn đề. Nếu bạn không thể tìm thấy bất kỳ vấn đề nào trong mạng gia đình của mình, đã đến lúc liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) của bạn để họ có thể tiến hành điều tra từ phía họ.
Jitter là một hiện tượng mạng khó chịu và thường bị bỏ qua, nhưng tác động của nó lên trải nghiệm trực tuyến thời gian thực của chúng ta là rất lớn. Từ những trận game nghẹt thở, các cuộc gọi video quan trọng trong công việc, đến những buổi livestream giải trí hay chỉ đơn giản là nghe nhạc thư giãn, jitter đều có thể phá hỏng mọi thứ. Hiểu rõ về jitter và các biểu hiện của nó sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chẩn đoán và tìm kiếm giải pháp. Dù đôi khi việc khắc phục có thể phức tạp, nhưng việc áp dụng các biện pháp như tối ưu router, ưu tiên kết nối có dây, và quản lý băng thông sẽ giúp bạn cải thiện đáng kể chất lượng kết nối và tận hưởng trải nghiệm trực tuyến mượt mà hơn.
Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn về jitter và cách bạn đã khắc phục nó trong phần bình luận bên dưới, hoặc khám phá thêm các bài viết hữu ích khác về công nghệ tại 123thuthuat.com để nâng cao kiến thức và kỹ năng của bạn!
