Chúng ta thường kinh ngạc trước sự thân thiện với người dùng và các tính năng tiên tiến của những sản phẩm công nghệ mới nhất mà ít khi nghĩ về quá trình phát triển để đạt đến giai đoạn này. Mọi thứ đã rất khác chỉ vài năm trước, và phải mất nhiều năm tiến hóa để chúng ta có được những màn hình chơi game đỉnh cao, bàn phím không dây tiện lợi hay vô vàn phần cứng hiện đại khác mà giờ đây chúng ta coi là điều hiển nhiên.
Cách đây không lâu, tôi đã nhìn lại chiếc máy tính để bàn cũ kỹ của mình và không thể tin được làm thế nào mình đã từng chơi các tựa game mới nhất, thưởng thức phim ảnh và âm nhạc trên một cấu hình không thể so sánh với những chiếc điện thoại thông minh tân tiến ngày nay. Với suy nghĩ đó, tôi đã tổng hợp danh sách năm thiết bị phần cứng máy tính lỗi thời mà tôi thực sự vui mừng vì không còn phải sử dụng nữa.
1. Ổ Đĩa Cứng (HDD)
Không Thể Theo Kịp Tốc Độ Hiện Đại
Ổ đĩa cứng (HDD) vẫn còn tồn tại, nhưng chúng dường như đã lỗi thời hoàn toàn so với ổ cứng thể rắn (SSD) và NVMe hiện đại vì tốc độ chậm chạp của chúng. HDD không còn được khuyến nghị để cài đặt hệ điều hành hoặc các tập tin ứng dụng, bởi vì tốc độ đọc và ghi chậm chạp của chúng làm giảm thời gian khởi động và có thể gây ra tình trạng nghẽn cổ chai hiệu suất trong hệ thống. Điều này là do công nghệ cũ hơn, sử dụng các bộ phận chuyển động để truy cập dữ liệu thay vì bộ nhớ flash hiện đại.
Ngoài nhược điểm về tốc độ, ổ cứng HDD còn ồn hơn, cồng kềnh hơn và tiêu thụ nhiều điện năng hơn so với các đối tác hiện đại của chúng. Các bộ phận chuyển động bên trong cũng khiến chúng dễ bị hỏng hơn nếu bị rơi và cuối cùng sẽ hỏng nếu sử dụng thường xuyên. Mặc dù HDD có thể đã lỗi thời cho việc chạy phần mềm, chúng vẫn là lựa chọn tuyệt vời cho việc sao lưu và lưu trữ dữ liệu dung lượng lớn vì các mẫu dung lượng cao có sẵn với giá thành thấp hơn đáng kể so với SSD tương đương.
2. Chuột Bi
Theo Dõi Chậm Chạp và Yêu Cầu Vệ Sinh Liên Tục
Hình ảnh chuột bi kết nối qua cổng nối tiếp (serial port) hoặc PS/2, minh họa thiết kế cũ và con lăn ở mặt dưới.
Chuột quang và chuột laser đã xuất hiện từ rất lâu đến mức chúng ta dễ dàng quên đi những mẫu chuột đời đầu, vốn sử dụng bi lăn để theo dõi chuyển động. Những con chuột này tồn tại trước khi cổng USB trở nên phổ biến và giao tiếp với máy tính bằng cổng nối tiếp (serial port) cũ hoặc kết nối PS/2.
Đặc điểm chính của chúng là quả bi ở mặt dưới, sử dụng các cảm biến để theo dõi chuyển động ngang và dọc khi nó lăn trên bàn di chuột. Tôi sử dụng chuột của mình hàng ngày, và nó yêu cầu vệ sinh thường xuyên dù có dùng bàn di chuột. Việc này đòi hỏi phải mở một nắp để tháo quả bi ra, để tôi có thể làm sạch bụi bẩn và xơ vải tích tụ trên các cảm biến, vốn ảnh hưởng đến chuyển động. Khả năng theo dõi của chuột bi không thể so sánh với chuột hiện đại, và tôi rất vui vì chúng ta đã chuyển sang công nghệ vượt trội hơn.
3. Bàn Phím Cổng PS/2
Thường Xuyên Cần Sửa Chữa
Bàn phím PC sử dụng cổng kết nối PS/2 màu xanh lá, thể hiện thiết kế bàn phím truyền thống với các chân cắm dễ gãy.
Bàn phím PS/2 đã có trước USB và yêu cầu một cổng chuyên dụng để hoạt động. Chiếc bàn phím đầu tiên của tôi sử dụng cổng DIN năm chân cũ hơn, rất bền và không gặp vấn đề gì sau thời gian dài sử dụng. Ban đầu tôi rất vui khi nâng cấp lên chuẩn PS/2 mới hơn, vốn sử dụng đầu nối sáu chân nhỏ hơn và chiếm ít không gian hơn, nhưng cuối cùng lại hối hận.
Bàn phím PS/2 của tôi không gặp vấn đề về hiệu suất, nhưng các chân cắm mong manh đã ảnh hưởng đến độ bền và trải nghiệm người dùng. Thời điểm đó tôi thường mang PC đi các buổi LAN party, và chỉ một chút bất cẩn khi cắm dây cũng thường dẫn đến việc chân cắm bị cong hoặc gãy, khiến bàn phím không hoạt động được. Khi đó, tôi cần tìm một chiếc bàn phím thay thế hoặc cố gắng nắn thẳng các chân bị cong bằng bút, kẹp tiền hay các vật dụng gia đình khác nếu không có kìm. Một tìm kiếm nhanh trên Amazon cho thấy bàn phím PS/2 vẫn còn được bán, nhưng việc sử dụng chúng chỉ giới hạn cho các hệ thống cũ hơn.
4. Màn Hình CRT
Cồng Kềnh và Nặng Nề
Màn hình máy tính CRT cồng kềnh với lớp vỏ màu be và màn hình cong, minh họa kiểu dáng đặc trưng của công nghệ màn hình cũ.
Đã có thời điểm màn hình CRT 14 inch màu be là tiêu chuẩn đi kèm với hầu hết các máy tính để bàn. Chúng không tệ vào thời đó vì tôi không biết đến những lựa chọn tốt hơn, nhưng việc quay lại một màn hình nhỏ xíu và tỷ lệ khung hình vuông sau khi đã trải nghiệm các loại màn hình phẳng hiện đại là điều không thể.
Vấn đề của màn hình CRT không phải là màn hình hiển thị mà là kích thước cồng kềnh và trọng lượng nặng nề của chúng, khiến việc vận chuyển trở nên khó khăn. Kích thước lớn của chúng cũng chiếm phần lớn không gian bàn làm việc của bạn, khiến bạn có ít không gian hơn để làm việc. Chân đế riêng biệt cũng có thể khó khóa vào đúng vị trí vì các kẹp nhựa mỏng manh có thể dễ dàng bị cong hoặc gãy. Các chân cắm cổng VGA cũng có thể rất dễ gãy, và tôi đã mất hàng giờ để nắn thẳng các chân bị cong để màn hình của mình hoạt động trở lại.
5. Đĩa Mềm (Floppy Disk)
Nhạy Cảm và Dễ Gặp Lỗi
Nhiều máy tính cũ với ổ đĩa quang vẫn có kèm theo ổ đĩa mềm như một tính năng tiêu chuẩn. Người dùng đang chuyển sang CD và DVD vào thời điểm đó, nhưng họ vẫn cần ổ đĩa mềm để chạy một số driver thiết bị và phần mềm cũ trên đĩa 3.5 inch. Vấn đề là đĩa 3.5 inch rất dễ “nổi cáu” và thường gặp lỗi đọc ghi hoặc không hoạt động trên các ổ đĩa cụ thể. Một số phần mềm và trò chơi yêu cầu nhiều đĩa; chỉ một lỗi nhỏ cũng sẽ khiến quá trình cài đặt bị hủy bỏ.
Ổ đĩa mềm cũng có những vấn đề riêng của chúng, và chúng sẽ ngừng hoạt động nếu đầu đọc bị bẩn quá mức. Cuối cùng, dung lượng 1.44MB ít ỏi của đĩa mềm khiến nó trở nên lỗi thời so với đĩa CD, vốn cung cấp 700MB và nhiều không gian lưu trữ hơn đáng kể.
Sự tiến bộ của công nghệ đang diễn ra nhanh hơn bao giờ hết, và nhiều sản phẩm phần cứng mà chúng ta từng sử dụng chỉ vài năm trước giờ đã trở nên lỗi thời. Điều này bao gồm ổ đĩa quang, card âm thanh và máy in cổng song song, chỉ để kể tên một vài ví dụ. Các sản phẩm mới và nhanh hơn được phát hành hàng ngày, và phần cứng hiện tại của chúng ta chắc chắn sẽ sớm trở nên lỗi thời.
Bạn nghĩ sao về những thiết bị này? Bạn còn nhớ thiết bị phần cứng máy tính nào khác đã lỗi thời mà bạn không còn dùng nữa không? Hãy chia sẻ suy nghĩ và kỷ niệm của bạn về thế giới công nghệ thay đổi không ngừng này trong phần bình luận bên dưới nhé!
