Trong suốt 22 năm, cho đến tận năm 2022, tôi chỉ sử dụng các bộ tản nhiệt khí cho dàn máy tính của mình. Từ những chiếc tản stock của Intel và AMD cho đến một chiếc tản khí giá rẻ của Cooler Master, chúng đều đủ sức giữ cho bộ vi xử lý (tối đa là Ryzen 5 1600) hoạt động ở nhiệt độ ổn định. Khi có cơ hội xây dựng một dàn PC mới vào năm 2022, tôi đứng trước lựa chọn: tiếp tục gắn bó với tản nhiệt khí hay cuối cùng “nâng cấp” lên một hệ thống tản nhiệt nước AIO. Với việc chiếc PC này là phần thưởng từ một cuộc thi lắp ráp, tôi quyết định mạnh tay chi thêm một chút để sở hữu bộ tản nhiệt nước 240mm từ Cooler Master.
Giá như tôi biết rằng bộ tản nhiệt AIO này sẽ không phải là một bước đột phá như tôi mong đợi, tôi đã bỏ qua nó và dành số tiền thưởng đó cho các linh kiện khác. Không chỉ hiệu năng làm mát không như ý, mà ngay cả yếu tố thẩm mỹ, vốn được cho là điểm mạnh của AIO, cũng không thực sự hoàn hảo. Điều này cho thấy, đôi khi, lựa chọn thông minh hơn lại không phải là điều hiển nhiên ngay từ đầu.
Nhiệt Độ Không Idle Như Mong Đợi: Tản Nước AIO và CPU 65W TDP
Dù không hoàn toàn vô dụng, việc sử dụng bộ tản nhiệt nước AIO 240mm vẫn mang lại một số lợi ích nhất định. Tôi tận hưởng một hệ thống yên tĩnh hơn, đặc biệt là khi hoạt động nặng, và nhiệt độ CPU trong các tác vụ gaming cũng khá ổn định. Bộ xử lý Ryzen 7 5700X của tôi không chạy mát hơn đáng kể so với Ryzen 5 1600 khi dùng tản khí, nhưng tôi cho rằng đó là do đặc điểm của các CPU hiện đại và việc tôi chỉ dùng AIO 240mm thay vì 360mm. Tuy nhiên, điều làm tôi ngạc nhiên nhất lại là nhiệt độ khi ở trạng thái không tải (idle).
Trải nghiệm thực tế với Ryzen 7 5700X và AIO 240mm
Tôi kỳ vọng một bộ tản nhiệt nước sẽ giữ CPU có TDP 65W trong khoảng nhiệt độ 30–40℃. Thế nhưng, bất kể tôi thử cách nào, chiếc 5700X vẫn luôn chạy ở nhiệt độ cao hơn đáng kể – trong khoảng cuối 40 độ đến giữa 50 độ C. Và cũng không có ứng dụng nào đặc biệt nặng đang chạy nền cả. Nhiệt độ idle trung bình của Ryzen 5 1600 trên bộ tản khí cũ của tôi gần như tương đương, thậm chí đôi khi còn thấp hơn. Tôi biết rằng mình đang so sánh hai thế hệ CPU rất khác nhau, nhưng kỳ vọng của tôi vào bộ tản nhiệt nước là rất lớn.
Hóa ra, tôi đã có thể hài lòng với một bộ tản nhiệt khí tử tế, đặc biệt là cho chiếc CPU này, và điều đó sẽ giúp tôi tiết kiệm ngân sách để đầu tư vào các linh kiện khác, chẳng hạn như một ổ SSD thứ hai, một bộ RAM trắng, hay một bo mạch chủ trắng. Tôi đã hướng tới một tông màu trắng cho toàn bộ hệ thống và đã chọn vỏ máy cùng bộ tản nhiệt nước màu trắng, nhưng giới hạn ngân sách đã khiến tôi phải đưa ra những lựa chọn khó khăn.
Tản nhiệt khí Thermalright Peerless Assassin 120 SE hai tháp với hai quạt 120mm
Thermalright Peerless Assassin 120 SE là một bộ tản nhiệt CPU đáng giá, có giá khoảng 35 USD và được trang bị sáu ống đồng dẫn nhiệt cùng hai quạt 120mm. Với hiệu năng làm mát ấn tượng, nó vượt xa kỳ vọng so với mức giá của mình.
Những Kỳ Vọng Cao Đi Kèm Phiền Toái Không Đáng Có
Vì nhiệt độ khi idle và khi tải không đạt được kỳ vọng, tôi kết luận rằng có điều gì đó không ổn trong quá trình lắp đặt. Tôi đã tháo bộ tản nhiệt, thay keo tản nhiệt và lắp đặt lại nhiều lần, hy vọng khắc phục được lỗi nào đó mà mình đã bỏ qua lần đầu. Tôi nghi ngờ áp lực gắn không đủ, chất lượng keo tản nhiệt, và các đường cong quạt của mình là nguyên nhân gây ra hành vi bất thường này, nhưng không gì có thể làm giảm nhiệt độ.
Tốn thời gian tháo lắp và thay keo tản nhiệt liên tục
Đó là lúc tôi từ bỏ và kết luận rằng không có gì “bất thường” hay sai sót; đơn giản là tôi đã kỳ vọng quá nhiều vào việc nâng cấp lên một bộ tản nhiệt nước. Các bộ tản nhiệt nước AIO có một số lợi thế so với tản nhiệt khí, nhưng chúng không mang lại hiệu năng làm mát cải thiện đáng kể; ít nhất là không phải đối với các CPU phổ thông hoặc tầm trung. Chúng có thể giúp kiểm soát nhiệt độ tốt hơn cho các CPU cao cấp, nhưng tản nhiệt nước không phải lúc nào cũng vượt trội hơn tản nhiệt khí ở mọi khía cạnh.
Vẻ Đẹp Thẩm Mỹ Không Thực Sự Vượt Trội Như Tưởng Tượng
Tôi đã tin chắc rằng việc chuyển từ một bộ tản nhiệt khí dạng tháp đơn cấp thấp sang một bộ tản nhiệt nước AIO kiểu dáng đẹp sẽ là một chiến thắng lớn về mặt thẩm mỹ. Tôi hướng tới một bản dựng tông màu trắng và đã chọn Cooler Master ML240L màu trắng để phù hợp với các linh kiện khác. Tuy nhiên, khi chiếc PC được lắp ráp hoàn chỉnh trước mắt, tôi đã ngần ngại để gọi đó là một chiến thắng áp đảo cho bộ tản nhiệt nước.
Hệ thống PC gaming màu trắng với card đồ họa GeForce RTX 3080 FE và tản nhiệt nước AIO
Chắc chắn, phần bơm nhỏ hơn và radiator mỏng hơn giúp tôi có thể nhìn thấy nhiều hơn các linh kiện bên trong PC so với khi dùng một bộ tản nhiệt khí cồng kềnh, nhưng các ống dẫn vẫn gây cản trở. Chúng che mất một phần đèn RGB của RAM và chạy quá gần card đồ họa. Hơn nữa, quạt tản nhiệt của radiator hơi quá lớn, che đi một phần đáng kể của khu vực phía trên bo mạch chủ. Nhìn chung, tôi không hề cảm thấy “choáng ngợp” với vẻ ngoài của bản dựng, điều mà tôi đã kỳ vọng khi lựa chọn tản nhiệt nước.
Tôi vẫn không phải là người ủng hộ các bộ tản nhiệt khí quá lớn về mặt thẩm mỹ, nhưng đối với bản dựng này, tôi có thể đã chọn một bộ tản nhiệt khí nhỏ gọn hơn như Thermalright Phantom Spirit 120.
Tản nhiệt khí Thermalright Phantom Spirit 120 SE với hai quạt lớn
Thermalright Phantom Spirit 120 SE là phiên bản lớn hơn của bộ tản nhiệt Peerless Assassin 120 nổi tiếng. Nó có bảy ống đồng dẫn nhiệt so với sáu ống trên Peerless Assassin và kích thước lớn hơn một chút, đồng nghĩa với khả năng làm mát tốt hơn.
Lời Khuyên Từ Chuyên Gia 123thuthuat.com: AIO Có Phải Là Nâng Cấp Tuyệt Đối?
Mặc dù các bộ tản nhiệt nước AIO thường được biết đến với hiệu năng, độ ồn thấp và tính thẩm mỹ vượt trội, nhưng đối với hầu hết người dùng đang sử dụng các CPU có TDP thấp, tản nhiệt khí vẫn cung cấp hiệu năng gần như tương đương. Thậm chí, nhiều bộ tản nhiệt khí còn vượt trội hơn một số tản nhiệt nước về giá trị đồng tiền. Những người đam mê công nghệ chạy các chip cao cấp như Core i9-14900K có thể cần đến toàn bộ sức mạnh của một bộ tản nhiệt nước AIO 360mm cao cấp, nhưng xét về mặt thẩm mỹ, AIO không phải lúc nào cũng là một lựa chọn hoàn hảo.
Kết luận: Qua kinh nghiệm thực tế, có thể thấy rằng việc “nâng cấp” từ tản nhiệt khí lên tản nhiệt nước AIO không phải lúc nào cũng mang lại sự vượt trội đáng kể như nhiều người vẫn nghĩ, đặc biệt là với các CPU tầm trung. Đừng để những lời quảng cáo hay kỳ vọng ban đầu làm lu mờ đi khả năng của những chiếc tản nhiệt khí hiệu quả và kinh tế. Hãy cân nhắc kỹ nhu cầu sử dụng, loại CPU và ngân sách của bạn trước khi đưa ra quyết định.
Bạn có kinh nghiệm nào khác về tản nhiệt khí và tản nhiệt nước AIO? Đừng ngần ngại chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới và đừng quên khám phá thêm các bài viết công nghệ hữu ích khác trên 123thuthuat.com!
