Mỗi khi một thế hệ vi xử lý (CPU) hoặc card đồ họa (GPU) mới ra mắt, người dùng PC lại dễ bị cuốn vào làn sóng FOMO (Fear of Missing Out – nỗi sợ bỏ lỡ) che mờ lý trí. Từ các buổi livestream công bố, điểm chuẩn sơ bộ cho đến các bài đánh giá từ bên thứ ba và vấn đề khan hàng, tất cả đều tạo nên một cơn sốt mãnh liệt. Một mặt, đây là điều chúng ta mong chờ mỗi một hoặc hai năm, nhưng mặt khác, một sản phẩm mới lạ mắt không tự động biến chiếc PC hiện tại của bạn thành đồ bỏ đi.
Ngay cả những người dùng đang sở hữu PC cao cấp cũng bắt đầu cân nhắc việc nâng cấp chỉ để thỏa mãn “cơn ngứa” bên trong. Tuy nhiên, trên thực tế, hầu hết người dùng hiếm khi cần nâng cấp PC của họ, ngay cả sau mỗi thế hệ sản phẩm mới. Gạt cảm xúc sang một bên, chỉ có một số ít trường hợp bạn có thể biện minh cho việc chi tiêu tốn kém để nâng cấp máy tính chơi game của mình, và đó chính xác là những gì chúng tôi tại 123thuthuat.com sẽ phân tích chi tiết ngay sau đây. Mục tiêu của chúng tôi là cung cấp cho bạn những thông tin đáng tin cậy để đưa ra quyết định nâng cấp PC một cách thông minh và hiệu quả nhất.
1. PC Của Bạn Đã Lỗi Thời Theo Tiêu Chuẩn Hiện Đại
Đôi khi, nâng cấp là điều cần thiết
Định nghĩa lỗi thời trong công nghệ có thể khá khó khăn, đặc biệt khi các công ty đang cố gắng hết sức để đẩy nhanh quá trình này. Tuy nhiên, đối với một chiếc PC chơi game, chúng tôi xem xét một chiếc PC là lỗi thời khi phần mềm hoặc phần cứng của nó đang giới hạn trải nghiệm của bạn theo nhiều cách. Ví dụ điển hình là chiếc PC của bạn có thể không tương thích với Windows 11, điều này có thể thuyết phục bạn cuối cùng phải nâng cấp cỗ máy đã cũ của mình.
Mặc dù khoảng 60% người dùng vẫn hài lòng với Windows 10, một vấn đề nghiêm trọng hơn có thể là GPU của bạn thiếu hỗ trợ DirectX 12, điều này có thể giới hạn hiệu suất của nhiều trò chơi hoặc thậm chí ngăn bạn chơi chúng hoàn toàn. Ngay cả các GPU từ dòng Nvidia GeForce 700 series (2013) hoặc AMD Radeon HD 7000 series (2012) cũng đã hỗ trợ DX12, vì vậy bạn chỉ bị buộc phải nâng cấp nếu đang sử dụng một GPU thậm chí còn cũ hơn.
Ngay cả khi phần cứng của bạn về mặt kỹ thuật vẫn tương thích với các ứng dụng hiện đại, nó có thể đã vượt quá “hạn sử dụng” của mình. Chẳng hạn, một CPU 4 nhân hoặc một GPU trước dòng GTX 10 series có thể cảm thấy bị giới hạn nghiêm trọng trong các trò chơi hiện đại. Mặc dù CPU và GPU của bạn vẫn có thể chạy các tựa game cũ hơn mà không gặp vấn đề gì, hiệu suất ổn định trong các tựa game mới hơn có thể sẽ dưới mức mong muốn.
Tóm lại, nếu phần mềm hoặc phần cứng của bạn đang ngăn cản bạn chạy các trò chơi và chương trình bạn thực sự cần, không còn nhận được các bản cập nhật driver nữa, hoặc là nguyên nhân gây ra các sự cố treo máy, lỗi màn hình xanh (BSOD) hay các vấn đề quá nhiệt trong các trò chơi hoặc ứng dụng cụ thể, thì đây có thể là thời điểm thích hợp để nâng cấp dàn máy của bạn.
2. Máy Tính Khó Khăn Khi Xử Lý Các Tác Vụ Cơ Bản Hàng Ngày
Về mặt kỹ thuật, nó vẫn hoạt động, nhưng thực tế thì không hiệu quả
Ngoài khả năng tương thích kỹ thuật, bạn cũng cần xem xét hiệu suất thực tế. Những chiếc PC 10 năm tuổi với phần cứng tầm trung, dù từng rất mạnh mẽ vào thời điểm đó, có lẽ sẽ gặp khó khăn khi chạy các tác vụ hàng ngày hiện đại ở mức độ chấp nhận được. Bạn sẽ cảm nhận rõ điều này nhất qua tốc độ phản hồi tổng thể của PC khi khởi chạy chương trình, mở tệp hoặc đơn giản là khởi động vào màn hình desktop.
Thời gian tải trong game có thể trở nên cực kỳ chậm chạp trên các ổ cứng HDD truyền thống, vì chúng thua xa ngay cả một ổ SSD SATA về tốc độ đọc/ghi. Một ổ SSD có thể là nâng cấp tốt nhất cho chiếc PC cũ của bạn. Tuy nhiên, ngay cả sau khi nâng cấp SSD, RAM của bạn có thể dễ dàng bị quá tải khi chạy hai hoặc ba chương trình cùng lúc. Các tác vụ đa nhiệm nói chung, như duyệt web trong khi một game đang cài đặt ở chế độ nền, có thể khiến PC chậm đến mức bò nếu bạn đang sử dụng một CPU quá cũ.
Ổ cứng HDD Seagate cho thấy giới hạn về tốc độ so với SSD trong các tác vụ hiện đại
Nếu trải nghiệm PC hàng ngày của bạn tương tự như những gì chúng tôi mô tả ở trên, việc nâng cấp PC không còn là một lựa chọn mà là một sự cần thiết. Điều này sẽ giúp bạn loại bỏ những nút thắt cổ chai về hiệu suất, mang lại trải nghiệm máy tính phản hồi nhanh và mượt mà hơn.
3. Không Thể Khắc Phục Các Lỗi Hỏng File Và Màn Hình Xanh Thường Xuyên
Đã đến lúc thay thế linh kiện
Theo thời gian, PC của bạn có thể phát sinh các lỗi phần mềm thường dễ dàng khắc phục. Một lần quét SFC, một lần quét DISM, và mọi thứ trở lại bình thường. Tuy nhiên, đôi khi, hệ điều hành của bạn có thể bị hỏng nghiêm trọng, khiến các bản sửa lỗi đơn giản chỉ giống như những miếng băng cứu thương tạm thời. Những lỗi hỏng này có thể tiếp tục tái xuất hiện dưới dạng màn hình xanh chết chóc (BSOD), màn hình đen hoặc vòng lặp khởi động.
Thông thường, những vấn đề sâu sắc và dai dẳng như vậy có liên quan đến các ổ đĩa lưu trữ, RAM, bo mạch chủ hoặc CPU bị lỗi. Ổ cứng HDD hoặc SSD của bạn có thể có các bad sector hoặc bad block, ngăn chặn quyền truy cập vào một số tệp nhất định hoặc làm hỏng hệ điều hành. RAM bị lỗi cũng có thể dẫn đến các vấn đề tương tự, trong khi các bo mạch chủ kém chất lượng có thể gây ra một số vấn đề về nguồn điện kỳ lạ. Các CPU đã được ép xung liên tục trong nhiều năm cũng có thể gặp phải sự cố, và việc thay thế thường là lựa chọn duy nhất.
Nếu bạn đang gặp phải những hành vi bất thường trên PC mà không thể xác định nguyên nhân, ngay cả khi sử dụng nhiều công cụ chẩn đoán Windows khác nhau, và các vấn đề vẫn không biến mất, thì có thể bạn cần xem xét việc thay thế phần cứng. Ổ cứng hoặc SSD của bạn là thủ phạm có khả năng cao nhất trong các trường hợp hệ điều hành Windows bị hỏng thường xuyên, và việc máy tính bị chậm sau khi chạy một tác vụ nặng trong một thời gian có thể chỉ ra vấn đề về CPU throttling (giảm hiệu suất để chống quá nhiệt) hoặc lỗi RAM.
4. Bạn Cần Hiệu Suất Cao Hơn Cho Công Việc Chuyên Nghiệp
Không phải PC chơi game nào cũng là PC làm việc tốt
Một chiếc PC chơi game chủ yếu dành cho việc chơi game. Tuy nhiên, nếu bạn cũng muốn thử sức với các tác vụ chỉnh sửa ảnh hoặc video nhẹ, livestream game, dựng hình 3D, hoặc các tác vụ AI/ML, đặc biệt là với vai trò chuyên nghiệp, thì chiếc PC của bạn có thể cần một chút “trợ giúp” từ phần cứng. Các CPU có số lượng nhân cao và GPU mạnh mẽ hơn (có thể là các card chuyên dụng cho workstation) có thể cải thiện đáng kể hiệu suất làm việc của PC.
Việc chỉnh sửa hoặc livestream không thường xuyên có thể hoạt động tốt trên một CPU và GPU giá rẻ, nhưng ngay khi bạn muốn thực hiện các tác vụ này một cách nghiêm túc, bạn có thể sẽ cần nhiều sức mạnh hơn. Việc xây dựng một chiếc PC làm việc có thể khác so với việc xây dựng một chiếc PC chơi game, vì bạn cần một sự cân bằng khác giữa CPU và GPU, chú trọng hơn vào SSD và bộ nhớ RAM, và một bộ tính năng hơi khác trên bo mạch chủ.
Tuy nhiên, đối với việc nâng cấp PC chơi game hiện có của bạn, bạn thường có thể cân nhắc nâng cấp CPU nếu đang sử dụng nền tảng AMD AM4 hoặc AM5, và nâng cấp GPU lên một mẫu tầm trung hoặc cao cấp. Việc nâng cấp RAM và SSD khá đơn giản nếu bo mạch chủ của bạn có đủ khe cắm và hỗ trợ dung lượng bộ nhớ cũng như giao thức NVMe cần thiết.
5. Bạn Không Hài Lòng Với Hiệu Suất Chơi Game Hiện Tại
Đơn giản là không đủ
Dù bạn đã xây dựng một chiếc PC chơi game giá rẻ nhiều năm trước hay chiếc flagship từng rất mạnh mẽ của bạn đang dần già cỗi, hiệu suất mà bạn nhận được trong các trò chơi hiện đại có thể không còn đủ làm bạn hài lòng nữa. Hiệu suất tối thiểu chấp nhận được khác nhau tùy theo mỗi người dùng, nhưng hầu hết người dùng PC có lẽ sẽ mong muốn đạt được 60+ FPS ở cài đặt trung bình đến cao (không bật Ray Tracing) trong các trò chơi hiện đại. Nếu cấu hình của bạn không đủ khả năng xử lý điều đó, thì việc nâng cấp là hoàn toàn có lý do.
Có thể không chỉ GPU của bạn chịu trách nhiệm cho hiệu suất kém trong các trò chơi hiện đại. Một CPU cũ hơn có thể dễ dàng kìm hãm GPU của bạn không thể phát huy tối đa hiệu suất. Việc kết hợp một CPU cấp thấp hoặc giá rẻ với một GPU cao cấp không phải là chiến lược tốt nhất, ngay cả khi bạn đang cố gắng tiết kiệm từng đồng. Do đó, bạn có thể cần xem xét nâng cấp cả CPU và GPU tại một thời điểm nào đó.
Một lý do khác để muốn nâng cấp có thể là bạn muốn tận hưởng một trải nghiệm chơi game thế hệ tiếp theo cụ thể mà không có sự thỏa hiệp nào — ví dụ như Crysis (trở lại những ngày đầu), tính năng dò tia (path tracing) trong Cyberpunk 2077 và Alan Wake 2, hoặc tính năng Ray Tracing bắt buộc của Indiana Jones and the Great Circle. Tất nhiên, tùy thuộc vào phần cứng hiện tại của bạn, điều này có thể dẫn đến những nâng cấp đắt đỏ và là điều bạn chỉ nên làm khi một trò chơi mới thực sự khiến bạn choáng ngợp và bạn có đủ ngân sách dự phòng.
Nâng cấp thông minh không phải lúc nào cũng cần rẻ
Chúng tôi không khuyến khích mọi người bắt đầu tiết kiệm từng xu khi mua linh kiện PC mới, nhưng bạn có thể trở nên sáng suốt hơn trong quyết định của mình. Hãy cố gắng xác định chính xác điều bạn không hài lòng với chiếc PC hiện tại của mình, và so sánh các lựa chọn thay thế về giá trị đồng tiền, tuổi thọ, cũng như sự khác biệt chủ quan giữa trải nghiệm PC hiện tại của bạn và trải nghiệm bạn đang hướng tới.
Việc mua một card đồ họa có giá 15-20 triệu VNĐ thay vì mẫu 5-7 triệu VNĐ có thể là quyết định tốt hơn nếu bạn có thể thực sự đánh giá cao những lợi ích của nó và giữ nó được lâu hơn. Trong vài năm, nó có thể tốn ít chi phí hơn so với việc mua hai GPU giá rẻ để theo kịp các tiêu chuẩn chơi game. Miễn là bạn không sử dụng các linh kiện đã lỗi thời, có thể chạy các trò chơi hiện đại ở tốc độ khung hình và độ phân giải chấp nhận được, và không bỏ lỡ các tính năng đột phá trong game, tốt nhất là nên tiết kiệm cho một lần nâng cấp trong tương lai.
Hãy truy cập 123thuthuat.com để tìm hiểu thêm các mẹo, thủ thuật và đánh giá chuyên sâu về công nghệ giúp bạn làm chủ thế giới số!