Trong kỷ nguyên của công nghệ không dây bùng nổ, khi Wi-Fi 7 hay 8 đang dần trở thành xu hướng, nhiều người có thể lầm tưởng rằng mạng có dây (Ethernet) đã trở nên lỗi thời. Tuy nhiên, với vai trò là một chuyên gia công nghệ và người dùng “prosumer” đã tự tay nâng cấp hệ thống mạng gia đình lên chuẩn Wi-Fi 7, tôi nhận thấy rằng kết nối có dây vẫn đóng vai trò cốt lõi và không thể thiếu. Mặc dù sự tiện lợi của Wi-Fi là không thể phủ nhận, cho phép tôi làm việc hay giải trí linh hoạt ở bất cứ đâu trong nhà, thậm chí ngoài hiên nhà khi đang nướng BBQ, hệ thống mạng lý tưởng của tôi vẫn là sự kết hợp hoàn hảo giữa không dây và có dây.
Việc sử dụng Power over Ethernet (PoE) để cấp nguồn cho các thiết bị công suất thấp mà không cần lo lắng về ổ cắm điện, hay cung cấp kết nối tốc độ cao cho thiết bị lưu trữ mạng (NAS) – nơi tôi đặt rất nhiều dịch vụ sử dụng hàng ngày – là những minh chứng rõ ràng nhất. Dù bạn có thể muốn một hệ thống mạng hoàn toàn không dây hoặc hoàn toàn có dây, đối với nhu cầu của tôi, một giải pháp lai (hybrid) luôn là lựa chọn tối ưu. Sau đây là 5 lý do chính khiến tôi vẫn duy trì và thậm chí mở rộng hạ tầng mạng có dây trong nhà, dù đã trang bị điểm truy cập Wi-Fi 7 hiện đại nhất.
1. Sự Ổn Định và Độ Tin Cậy Vượt Trội
Ưu điểm của mạng không dây nhưng không phải lúc nào cũng tối ưu
Không thể phủ nhận sự tiện lợi mà internet không dây mang lại, nhưng nó cũng đi kèm với những hạn chế nhất định. Môi trường xung quanh có thể chứa nhiều nguồn gây nhiễu sóng Wi-Fi từ các mạng lân cận, và cấu trúc nhà cửa với tường bê tông, đồ nội thất cũng làm giảm đáng kể độ tin cậy và phạm vi phủ sóng của tín hiệu. Mặc dù có nhiều cách để cải thiện tốc độ và độ ổn định của Wi-Fi, nhưng nó khó có thể sánh được với sự ổn định và đáng tin cậy của một kết nối có dây.
Đối với các tác vụ đòi hỏi sự ổn định cao như sao lưu dữ liệu dung lượng lớn, truyền phát nội dung đa phương tiện 4K, hay chơi game trực tuyến, kết nối có dây vẫn là yếu tố then chốt để có trải nghiệm tốt nhất. Với hệ thống mạng “prosumer” hiện tại của tôi, Wi-Fi chỉ có thể vượt trội so với các thiết bị có dây khi một trong số cáp Ethernet gặp sự cố. Điều này cũng trở thành một chỉ báo hữu ích để tôi biết cần kiểm tra và thay thế đường cáp đó, bởi lẽ các liên kết Ethernet trong nhà tôi đóng vai trò thiết yếu để phần còn lại của mạng hoạt động tối ưu.
2. Tốc Độ “Khủng” Với 10GbE Cho NAS
Nhu cầu tốc độ cao không thể chối từ
Thiết bị lưu trữ mạng (NAS) của tôi là trái tim của ngôi nhà kỹ thuật số, nơi lưu trữ máy chủ đa phương tiện, các công cụ truy cập từ xa, kho kiến thức và nhiều ứng dụng khác. Đây cũng là nơi Home Assistant quản lý tất cả các thiết bị nhà thông minh của tôi, đồng nghĩa với việc NAS liên tục truyền tải dữ liệu khắp mạng. Để đảm bảo đủ băng thông, tôi đã kết nối NAS với mạng thông qua cáp 10 Gigabit Ethernet (10GbE), và tôi thậm chí có thể sử dụng tính năng gộp liên kết (link aggregation) để tăng thêm băng thông, đặc biệt khi NAS thường xuyên xử lý các tác vụ sao lưu từ nhiều thiết bị khác nhau. Ngay cả khi tôi muốn sử dụng kết nối không dây, NAS của tôi không có khả năng kết nối Wi-Fi, do đó nó bắt buộc phải giữ kết nối có dây, bất kể phần còn lại của mạng có thay đổi ra sao.
3. Lớp Bảo Mật Tăng Cường
Một số dữ liệu nên được truyền qua cáp để an toàn hơn
Mặc dù các chuẩn Wi-Fi hiện đại như WPA3 đã cung cấp khả năng bảo mật tốt hơn đáng kể, không phải mọi thiết bị trong mạng của tôi đều có thể sử dụng chuẩn này. Các phương pháp bảo mật dựa trên địa chỉ MAC (MAC-based whitelisting) có thể dễ dàng bị giả mạo, và những cách thức mới để phá vỡ tín hiệu không dây vẫn được phát hiện liên tục. Cá nhân tôi luôn muốn tận dụng mọi lớp bảo mật có sẵn cho hệ thống mạng gia đình của mình. Hơn nữa, để truy cập vào mạng có dây, hacker cần phải có quyền truy cập vật lý.
Switch Zyxel XGM1915 quản lý mạng có dây tăng cường bảo mật
Mặc dù tôi biết rằng bảo mật không dây hiện nay đã tốt hơn rất nhiều so với trước đây, thói quen cũ vẫn khó bỏ. Tôi đã sử dụng Wi-Fi trong một thời gian rất dài, từ những ngày mà việc bẻ khóa mật khẩu đơn giản cũng dễ dàng thực hiện. Chính vì vậy, việc duy trì các kết nối có dây mang lại một cảm giác an toàn và tin cậy hơn, đặc biệt đối với những dữ liệu nhạy cảm hoặc quan trọng.
4. Xử Lý Tác Vụ Dữ Liệu Nặng Nề
Thư viện Steam khổng lồ được lưu trữ trên NAS
Trước khi nâng cấp, tôi đã sử dụng kết hợp mạng mesh Wi-Fi và Ethernet trong toàn bộ ngôi nhà. Ngay cả trong căn hộ nhỏ hơn mà chúng tôi từng ở, đây cũng là cấu hình mạng được áp dụng, một phần là vì máy chủ đa phương tiện của tôi. Tôi muốn có kết nối Ethernet tốc độ cao giữa NAS (nơi đặt máy chủ) và các node mạng mesh Wi-Fi kết nối với hầu hết các thiết bị truyền phát của gia đình, nhằm đảm bảo đủ băng thông để phát nội dung 4K với âm thanh vòm mà không ảnh hưởng đến băng thông của các thiết bị hoặc người dùng khác.
Tình hình hiện tại vẫn tương tự, nhưng tôi đang tự lưu trữ nhiều hơn không chỉ là nội dung đa phương tiện. Tôi đã bắt đầu chuyển toàn bộ thư viện game Steam của mình lên NAS để lưu trữ nhanh chóng, giúp tôi có thể cài đặt các tựa game cần dùng để đánh giá nhanh hơn. Hơn nữa, ngôi nhà của tôi đã có sẵn các đường cáp Ethernet, và tôi nên tận dụng chúng bất cứ khi nào có thể để giảm tải cho các điểm truy cập không dây (APs).
5. Tránh Nâng Cấp Hàng Loạt Thiết Bị Cũ
Nhiều máy tính vẫn dùng card Wi-Fi cũ, không cần vội cập nhật
Tôi sở hữu rất nhiều thiết bị không dây trong nhà, và con số này thậm chí còn tăng lên thường xuyên khi tôi liên tục thử nghiệm nhiều máy tính xách tay và các thiết bị khác. Việc có quá nhiều thiết bị hoạt động trên sóng vô tuyến có thể dẫn đến tình trạng tắc nghẽn. Để giảm thiểu tình trạng này, tôi kết nối có dây càng nhiều thiết bị càng tốt. Thêm vào đó, điểm truy cập Wi-Fi 7 của tôi có thể xử lý đồng thời nhiều thiết bị hơn đáng kể so với mạng mesh trước đây, bởi vì nó là một mẫu thiết bị cấp doanh nghiệp được thiết kế cho văn phòng, trường học hoặc các địa điểm bán công cộng với lượng lớn người dùng.
Mặc dù vậy, tôi không có ý định nâng cấp tất cả các thiết bị của mình lên Wi-Fi 7 vì không cần thiết. Các thiết bị có lưu lượng truy cập cao như điện thoại, máy tính xách tay và máy tính để bàn đã có radio Wi-Fi 7 hoặc được kết nối trực tiếp vào một switch quản lý, đảm bảo chúng nhận được băng thông cần thiết. Các thiết bị có lưu lượng truy cập thấp hơn như thiết bị IoT thì được đặt trên một băng tần 2.4GHz riêng biệt mà không có thiết bị nào khác sử dụng, đảm bảo chúng không gây nhiễu cho các cuộc gọi Zoom hay các luồng Netflix, cũng như không làm đèn thông minh của tôi phản hồi chậm.
Nâng cấp Wi-Fi 7 AP vì mạng mesh quá tải, không phải vì cần Wi-Fi 7
Việc nâng cấp lên một điểm truy cập Wi-Fi 7 mạnh mẽ hơn không phải vì tôi thực sự cần Wi-Fi 7, mà là vì mạng mesh cũ của tôi gặp khó khăn trong việc xử lý số lượng thiết bị kết nối. Mạng mesh đó vốn dĩ đã là một sự thay thế cho bộ định tuyến Wi-Fi “tất cả trong một” mà tôi từng sử dụng trước đây. Tôi có thể đã chọn một điểm truy cập rẻ hơn, nhưng tôi muốn có băng tần 6 GHz, nghĩa là tối thiểu phải là Wi-Fi 6E, và sự chênh lệch giá không quá lớn. Hơn nữa, giờ đây tôi không phải lo lắng trong một thời gian dài, vì Wi-Fi 8 chưa được hoàn thiện, và ngay cả khi nó ra mắt, tất cả những gì tôi cần thay thế chỉ là điểm truy cập, chứ không phải toàn bộ thiết bị mạng còn lại.
Kết nối có dây vẫn giữ vai trò quan trọng và không thể thay thế trong một hệ thống mạng gia đình hiện đại, đặc biệt là đối với những người dùng có nhu cầu cao về hiệu suất, độ ổn định và bảo mật như tôi. Hi vọng 5 lý do tôi chia sẻ trên đây sẽ giúp độc giả có cái nhìn toàn diện hơn và đưa ra quyết định phù hợp cho hệ thống mạng của riêng mình.
Bạn có đồng ý với những lý do này không? Hệ thống mạng gia đình của bạn đang sử dụng kết hợp có dây và không dây như thế nào? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới và đừng quên khám phá thêm các thủ thuật công nghệ hữu ích khác trên 123thuthuat.com để tối ưu hóa trải nghiệm kết nối của bạn!