Nền tảng socket AM4 của AMD đã làm thay đổi hoàn toàn cục diện tương thích giữa bo mạch chủ và CPU. Duy trì suốt một thập kỷ, AM4 đã xóa bỏ quan niệm rằng mỗi thế hệ CPU mới đều cần một socket mới. Mặc dù socket này vẫn tiếp nhận các CPU mới trong vài năm qua, nhưng thế hệ cuối cùng dành cho AM4 đã ra mắt vào năm 2020. Giờ đây, đã đến lúc chúng ta nhìn về phía trước và cân nhắc một bản nâng cấp toàn diện.
1. Sức mạnh của PCIe 5.0 và thiết bị lưu trữ thế hệ mới
SSD tốc độ cao trên bo mạch chủ mới
Ổ cứng SSD đang ngày càng nhanh hơn, và các bo mạch chủ AM4 không thể theo kịp. Bạn chỉ có thể đạt được tốc độ PCIe 4.0 trên bo mạch chủ AM4, trong khi cả tùy chọn AM5 và LGA1851 đều đi kèm với hỗ trợ PCIe 5.0. Khả năng hỗ trợ chính xác còn tùy thuộc vào chipset. Ví dụ, chipset H810 tầm trung của Intel bị giới hạn ở PCIe 4.0, trong khi chipset B860 hỗ trợ PCIe 5.0 cho cả card đồ họa và ổ cứng lưu trữ. Tương tự, chipset B650 của AMD hỗ trợ PCIe 5.0 tùy chọn cho SSD, còn với các bo mạch X870, PCIe 5.0 là bắt buộc cho cả đồ họa và lưu trữ.
Bạn không cần lo lắng về băng thông đồ họa ở thời điểm hiện tại, nhưng điều đó có thể thay đổi trong tương lai – các card như AMD RX 6500 XT từ vài năm trước là minh chứng cho điều đó. Lý do thực sự để nâng cấp là tốc độ lưu trữ. PCIe 5.0 mang lại một bước nhảy vọt đáng kể về tốc độ SSD, và các ổ đĩa như Samsung 990 Evo Plus gần đây đang giúp đẩy giá thành xuống mức hợp lý hơn.
Ổ cứng SSD Samsung 990 Evo Plus NVMe PCIe 5.0 tốc độ cao
Samsung 990 Evo Plus mang đến tốc độ đọc lên tới 7.250MB/s, mở ra kỷ nguyên mới cho hiệu suất lưu trữ dữ liệu.
2. Công nghệ AMD 3D V-Cache thế hệ thứ hai đột phá
Ryzen 7 5800X3D là khởi đầu tuyệt vời, nhưng AMD đã tiến xa hơn
Mặc dù chúng ta đã thấy một vài CPU sau này, AMD đã kết thúc di sản của AM4 bằng Ryzen 7 5800X3D. Đây từng là CPU gaming tốt nhất bạn có thể mua vào thời điểm đó và nó vẫn giữ vững phong độ đáng kinh ngạc cho đến ngày nay. Nhưng AMD đã không ngừng cải thiện công nghệ 3D V-Cache trong vài năm qua, và các CPU mới hơn như Ryzen 7 9800X3D cho thấy cách Team Đỏ đã thúc đẩy công nghệ này tiến lên.
Không chỉ có quyền truy cập vào các chip 3D V-Cache 16 nhân như Ryzen 9 9950X3D, bạn còn có quyền truy cập vào 3D V-Cache thế hệ thứ hai. AMD đã giới thiệu thế hệ thứ hai của công nghệ bộ nhớ đệm này với các CPU Zen 5, đặt bộ nhớ đệm bổ sung bên dưới các nhân CPU thay vì trên chúng. Điều đó giúp bạn có khả năng ép xung một chip 3D V-Cache, điều không thể thực hiện được trên các CPU 3D V-Cache AM4 như Ryzen 7 5700X3D.
CPU AMD Ryzen 7 9800X3D với công nghệ 3D V-Cache thế hệ mới
CPU AMD Ryzen 7 9800X3D là bộ vi xử lý dòng 9000 đầu tiên của AMD tích hợp công nghệ 3D V-Cache, cung cấp lượng bộ nhớ đệm khổng lồ để lưu trữ dữ liệu trực tiếp trên chip, thay vì dựa vào RAM chậm hơn. Đây là lựa chọn lý tưởng cho một chiếc PC chơi game cao cấp, kết hợp những cải tiến mới nhất từ AMD, Intel và Nvidia.
3. Trải nghiệm bộ nhớ DDR5 hiệu suất vượt trội
Giá DDR5 đã hợp lý hơn rất nhiều
Thay đổi lớn nhất giữa AM4 và các socket mới từ AMD và Intel là việc hỗ trợ DDR5. Các bo mạch chủ LGA1700, LGA1851 và AM5 đều hỗ trợ DDR5 – mặc dù một số bo mạch LGA1700 cũ hơn bị giới hạn ở DDR4. Có rất nhiều ưu điểm của DDR5, từ hiệu quả năng lượng tốt hơn đến dung lượng cao hơn và khả năng kiểm tra dữ liệu trên bo mạch. Nhưng lý do chính để nâng cấp là DDR5 nhanh hơn. Bạn sẽ chỉ thấy một chút cải thiện nhỏ trong các tựa game – một số CPU, chẳng hạn như Core Ultra 9 285K, tương thích tốt hơn với DDR5 tốc độ cao – nhưng có những lợi thế hiệu suất đáng kể khi nói đến các tác vụ nén và render. Bản thân DDR5 sẽ không cách mạng hóa hiệu suất PC của bạn trừ một vài ứng dụng cụ thể, nhưng nó chắc chắn góp phần vào sự tăng hiệu suất mà bạn sẽ thấy khi nâng cấp lên CPU mới.
DDR5 cũng không còn đắt như trước nữa. Khi DDR5 lần đầu tiên ra mắt cùng với các chip Zen 4 của AMD, bạn có thể dễ dàng chi 200 đô la hoặc hơn cho một bộ kit 2x16GB chất lượng. Giá hiện tại đã giảm đáng kể. Ngay cả các thanh DIMM được trang bị đèn RGB từ Corsair và G.Skill cũng chỉ khoảng 90 đô la cho một bộ kit 2x16GB với tốc độ 6.000MT/s. Và nếu bạn đang cố gắng tiết kiệm nhiều tiền nhất có thể, bạn có thể tìm thấy một số bộ kit DDR5 cơ bản, tốc độ chậm hơn với giá khoảng 60 đô la.
Thanh RAM DDR5 Corsair Vengeance RGB 32GB tốc độ 6000MHz
Thanh RAM Corsair Vengeance RGB DDR5-6000 CL30 32GB (2x16GB) mang đến hiệu suất DDR5 hàng đầu cùng thiết kế màu trắng sang trọng nhất trên thị trường.
4. Kết nối USB nhanh và đa dạng hơn
USB-C phổ biến hơn, tốc độ truyền tải tối ưu
Các tiêu chuẩn USB đã có rất nhiều cập nhật kể từ khi các bo mạch AM4 ra mắt. Mặc dù bạn có thể có khá nhiều cổng USB 3.2 Gen 2 trên các bo mạch X570, nhưng các chipset cũ hơn bị giới hạn ở một vài cổng, nếu chúng có hỗ trợ. Trong khi đó, các bo mạch AM5 đi kèm với 12 cổng USB 3.2 Gen 2 trên các bo dòng X và sáu cổng trên các bo dòng B, cùng với ít nhất một cổng USB 3.2 Gen2x2. Một số bo mạch thậm chí còn đi kèm với hỗ trợ USB 4, ngay cả với các chipset dòng 600. Chipset X870 mới nhất thậm chí còn bắt buộc phải có USB 4.
Ngoài ra, bạn sẽ thấy USB-C phổ biến hơn nhiều trên các bo mạch chủ mới. Có một số ít bo mạch AM4 có tiêu đề USB-C mặt trước và một số thậm chí còn đi kèm với cổng USB-C. Trên phần lớn các bo mạch chủ mới hơn – về cơ bản là bất kỳ thứ gì từ hai thế hệ chipset AMD và Intel gần nhất – bạn sẽ tìm thấy tiêu đề USB-C mặt trước và ít nhất một cổng USB-C. Bạn sẽ muốn kiểm tra bo mạch chủ cụ thể mà bạn quan tâm, tất nhiên, nhưng bạn vẫn có thể mong đợi tốc độ USB nhanh hơn trên bất kỳ bo mạch nào ngoài AM4.
Cụm cổng I/O phía sau của bo mạch chủ Z790 Taichi Lite với nhiều cổng USB hiện đại
Bo mạch chủ Asus ROG Strix B850-F Gaming WiFi hỗ trợ AM5 và các kết nối USB tiên tiến
Bo mạch chủ Asus ROG Strix B850-F Gaming WiFi là lựa chọn tầm trung lý tưởng cho các bộ vi xử lý AMD AM5 mới nhất, cung cấp mọi thứ cần thiết từ một bo mạch chủ hiện đại.
5. Công nghệ Wi-Fi 7 thế hệ tiếp theo
Tận dụng tối đa nếu có router tương thích
Bạn có thể dễ dàng nghĩ rằng không có sự khác biệt lớn giữa Wi-Fi 6, 6E và 7, nhưng thực tế đã có những bước nhảy vọt đáng kể giữa chúng. Wi-Fi 6 và 6E có cùng tốc độ, nhưng 6E đi kèm với quyền truy cập vào băng tần 6GHz, mở ra khả năng sử dụng router ba băng tần. Wi-Fi 7 mang lại một bước nhảy vọt lớn về tốc độ – từ 9.6 Gbps lên tới tối đa 46 Gbps. Router Wi-Fi 7 vẫn còn đắt, và có rất nhiều khu vực trên thế giới mà tốc độ internet thậm chí không đủ nhanh để thấy được lợi ích từ Wi-Fi 7. Nhưng đây là công nghệ không dây mà các bo mạch AM4 không có quyền truy cập. Hầu hết các bo mạch AM4 thậm chí không hỗ trợ Wi-Fi 6E, và một số trong số chúng vẫn bị kẹt ở Wi-Fi 5 đã lỗi thời.
Tiêu chuẩn Wi-Fi phụ thuộc vào bo mạch chủ cá nhân của bạn – thậm chí có một số bo mạch AM5 giá rẻ vẫn chỉ có Wi-Fi 5 – nhưng bạn sẽ thấy Wi-Fi 6E và Wi-Fi 7 phổ biến hơn nhiều trên các bo mạch chủ mới. Wi-Fi 7 có thể không thực tế đối với tất cả mọi người trừ những người đi đầu về công nghệ không dây, nhưng một bo mạch chủ mới ít nhất sẽ giúp bạn sẵn sàng cho tương lai.
Bo mạch chủ MSI PRO Z690-A WiFi hỗ trợ chuẩn Wi-Fi 7 tốc độ cao
Di sản AM4 vẫn vững vàng, nhưng đã đến lúc tiến lên
Thật đáng kinh ngạc khi AMD đã có thể khai thác được những gì từ socket AM4 trong suốt một thập kỷ qua. Bắt đầu với thế hệ bộ xử lý Ryzen đầu tiên và tiếp tục cho đến Ryzen 7 5800X3D, socket này đã đồng hành cùng hàng tá chipset và hơn 100 CPU. Mặc dù việc chuyển sang AM5 từng khá tốn kém khi các CPU Zen 4 ra mắt, nhưng giá cả đã giảm đáng kể, trong khi các tính năng cao cấp đã xuất hiện trên các bo mạch chủ phổ thông.
Việc nâng cấp từ nền tảng AM4 không chỉ là việc theo kịp các con số về hiệu năng, mà còn là mở khóa toàn bộ tiềm năng của PC hiện đại, từ tốc độ lưu trữ siêu nhanh, khả năng xử lý mạnh mẽ hơn của CPU, RAM nhanh hơn, đến kết nối USB đa dạng và chuẩn Wi-Fi tiên tiến nhất. Đã đến lúc những “người giữ AM4” cân nhắc bước nhảy vọt này để trải nghiệm sự khác biệt rõ rệt trong công việc và giải trí hàng ngày.
Bạn nghĩ sao về những lý do nâng cấp này? Hãy chia sẻ quan điểm của bạn trong phần bình luận bên dưới và đừng quên theo dõi 123thuthuat.com để cập nhật những thông tin công nghệ mới nhất nhé!
