Lớp keo tản nhiệt được nhà sản xuất dán sẵn trên GPU không thể tồn tại mãi mãi. Giống như việc bạn cần tra lại keo tản nhiệt cho CPU sau mỗi vài năm, GPU của bạn cũng cần được thay keo tản nhiệt định kỳ nếu bạn muốn duy trì hiệu suất tản nhiệt tối ưu. Tuy nhiên, phần lớn mọi người thường bỏ qua việc này, chủ yếu vì quá trình tháo lắp một chiếc card đồ họa không đơn giản như việc tháo bộ tản nhiệt CPU. Quan trọng hơn, luôn tiềm ẩn rủi ro có thể làm hỏng chiếc GPU đắt tiền của bạn.
Tôi cũng từng có những lo ngại tương tự khi lần đầu quyết định thay keo tản nhiệt cho chiếc Nvidia GTX 1060 cũ của mình, nhưng tôi không thể chịu nổi tình trạng quá nhiệt và giảm hiệu suất (thermal throttling) mà tôi gặp phải khi chơi game. Kể từ đó, tôi luôn đảm bảo rằng mình sẽ thay thế lớp keo cũ đã khô cứng ngay khi nhận thấy các dấu hiệu quá nhiệt của card đồ họa. Lợi ích rõ ràng nhất là việc này giúp giảm nhiệt độ GPU, nhưng một khi bạn thực sự trải qua quá trình này, bạn sẽ thấy đó là một kinh nghiệm đáng giá mà bạn học được.
1. Tháo lắp GPU không đáng sợ như bạn nghĩ
Không khó nếu bạn cẩn thận và kiên nhẫn
Với việc các dòng card đồ họa hiện đại ngày càng đắt đỏ, hầu hết mọi người sẽ không muốn mạo hiểm làm hỏng linh kiện hoặc làm mất hiệu lực bảo hành trong quá trình tháo lắp. Tuy nhiên, một khi tôi làm theo các hướng dẫn trên YouTube và tự mình thực hiện một cách kiên nhẫn, tôi nhanh chóng nhận ra rằng nó không đáng sợ như vẻ ngoài. Bạn không cần phải là một kỹ thuật viên chuyên nghiệp để cẩn thận tháo tất cả các ốc vít và tách bộ tản nhiệt ra để tra lại keo tản nhiệt mới.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là một số dòng card đồ họa khó tháo lắp hơn các loại khác. Chẳng hạn, các GPU phiên bản Founders Edition của Nvidia có thể khá thách thức khi tháo rời do thiết kế tản nhiệt tùy chỉnh của chúng. Các GPU tản nhiệt nước cũng có thể phức tạp không kém, nếu không muốn nói là hơn, do liên quan đến hệ thống ống dẫn. Đến nay, tôi nhận thấy việc tháo lắp các card đồ họa tản nhiệt khí tiêu chuẩn, như Asus ROG Strix GTX 1060 và RTX 3090, rất dễ dàng. Bất kể quá trình có đơn giản hay phức tạp đến đâu, tôi chỉ khuyến nghị bạn thay keo cho GPU sau khi thời hạn bảo hành đã hết.
2. Chất lượng keo tản nhiệt rất quan trọng
Đừng ngại đầu tư vào keo tản nhiệt cao cấp
Khi lần đầu quyết định thay keo tản nhiệt cho GPU, tôi không nghĩ nhiều về loại keo sẽ sử dụng. Tôi chỉ mua Arctic MX-4 từ Amazon và coi như xong. Mặc dù loại keo này đã làm khá tốt trong việc cải thiện nhiệt độ GPU của tôi, nhưng tôi nhanh chóng học được từ nhiều diễn đàn Reddit rằng các loại keo tản nhiệt có độ dẫn nhiệt cao hơn sẽ cho hiệu suất tốt hơn. Ví dụ, Arctic MX-4 có độ dẫn nhiệt là 8.5 W/mK, khá tốt, nhưng tôi có thể lựa chọn loại tốt hơn, như Thermal Grizzly Kryonaut, với độ dẫn nhiệt lên đến 12.5 W/mK.
Độ dẫn nhiệt cao hơn của Kryonaut có thể giúp giảm thêm vài độ C cho GPU của tôi. Con số này có vẻ không nhiều, nhưng khi bạn đã bỏ ra thời gian và công sức để thay keo cho GPU, tại sao không chọn tùy chọn tốt nhất? Cũng cần lưu ý rằng một số card đồ họa cao cấp hiện đại, như RTX 5090 Founders Edition và Asus ROG Matrix RTX 4090, sử dụng kim loại lỏng làm vật liệu tản nhiệt; việc thay thế chúng bằng keo tản nhiệt tiêu chuẩn thông thường sẽ chỉ làm nhiệt độ GPU của bạn trở nên tệ hơn.
3. Miếng dán tản nhiệt (Thermal Pads) cũng cần được chú ý
Bạn sẽ hưởng lợi khi thay thế miếng dán cũ, khô hoặc mòn
Các miếng dán tản nhiệt (thermal pads) trên card đồ họa của bạn có vai trò truyền nhiệt từ các linh kiện như VRM và chip nhớ. Cũng giống như keo tản nhiệt, chúng có thể dần xuống cấp theo thời gian. Khi tôi tháo rời chiếc RTX 3090 cũ của mình lần đầu tiên, tôi nhận thấy các miếng dán đã khô và mòn, nhưng tôi đã không bận tâm thay thế chúng cùng với keo tản nhiệt. Nhưng không lâu sau đó, tôi nhận thấy nhiệt độ vùng nhớ (VRAM) vẫn khá cao khi giám sát bằng MSI Afterburner, thường xuyên vượt quá 95°C. Vì vậy, tôi đã phải tháo rời card lần thứ hai và thay thế các miếng dán bằng loại chất lượng cao hơn từ Thermal Grizzly.
Kiểm tra và thay thế miếng dán tản nhiệt trên GPU để tối ưu hiệu suất
Thay thế miếng dán tản nhiệt chắc chắn là một quá trình phức tạp hơn, đòi hỏi bạn phải chính xác về độ dày và vị trí của miếng dán. Tuy nhiên, việc cải thiện nhiệt độ và tăng tuổi thọ đáng kể là hoàn toàn xứng đáng với công sức bỏ ra. Bạn không cần phải làm việc này mỗi khi tra keo tản nhiệt cho GPU. Miếng dán tản nhiệt bền hơn nhiều và thường chỉ cần thay thế nếu bạn nhận thấy chúng bị khô đáng kể, biến dạng hoặc vô tình bị rách trong quá trình tháo lắp.
Việc thay keo tản nhiệt cho GPU ban đầu có thể có vẻ đáng sợ, nhưng những cải thiện về hiệu suất, giảm nhiệt độ và hoạt động êm ái hơn khiến mọi nỗ lực đều trở nên xứng đáng. Keo tản nhiệt (và miếng dán tản nhiệt) mới không chỉ giúp giảm nhiệt độ GPU ngay lập tức mà còn kéo dài tuổi thọ của nó bằng cách ngăn ngừa sự hao mòn sớm của các linh kiện bên trong. Giờ đây, khi tôi đã thay keo tản nhiệt cho GPU nhiều lần trong thập kỷ qua mà không làm hỏng chúng, tôi cảm thấy tự tin khi khuyến nghị quy trình này cho bất kỳ ai đang đối mặt với các vấn đề quá nhiệt. Tuy nhiên, tôi vẫn khuyên bạn nên đợi cho đến khi bảo hành của card đồ họa hết hạn.
Bạn đã từng thay keo tản nhiệt cho GPU của mình chưa? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!
