Khi thiết bị lưu trữ mạng (NAS) của bạn bị bụi bẩn bám đầy, cả bên trong lẫn bên ngoài, nó có thể dẫn đến hàng loạt vấn đề nghiêm trọng, từ quá nhiệt cho đến hỏng hóc linh kiện. Trong những trường hợp cực đoan, nhiệt độ quá cao có thể gây ra lỗi ổ đĩa, dẫn đến mất mát dữ liệu không thể phục hồi. Ngay cả việc tích tụ bụi ở mức độ vừa phải cũng có thể làm giảm hiệu suất, khiến phần cứng của NAS phải vật lộn để duy trì hoạt động. Bạn hoàn toàn có thể tránh được những hư hỏng phần cứng dài hạn – và từ đó bảo vệ dữ liệu quý giá của mình – bằng cách vệ sinh NAS định kỳ, đảm bảo thiết bị luôn hoạt động ở mức hiệu suất tối ưu nhất. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn tất cả các biện pháp phòng ngừa cần thiết trước khi vệ sinh NAS, cách thực hiện quy trình vệ sinh chi tiết, và những bước thiết lập sau khi hoàn tất.
Chuẩn Bị Gì Trước Khi Vệ Sinh NAS?
Các Bước Cần Làm Trước Khi Tháo Rời NAS
Trước khi bắt đầu tháo rời thiết bị NAS để vệ sinh, việc thực hiện một vài biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Đầu tiên, tuyệt đối không mở NAS khi thiết bị đang hoạt động. Hãy tắt nguồn đúng cách từ giao diện người dùng, sau đó rút phích cắm khỏi ổ điện để ngăn ngừa bất kỳ hư hỏng điện nào có thể xảy ra.
Một bước thiết yếu là dán nhãn từng ổ đĩa theo khe cắm mà chúng đang chiếm giữ trước khi tháo chúng ra. Bước này cực kỳ quan trọng bởi vì các ổ đĩa phải được lắp lại đúng vào khe ban đầu của chúng để tránh tình trạng suy thoái RAID và hỏng dữ liệu. Việc lắp nhầm ổ đĩa vào sai khoang có thể gây ra những vấn đề lớn, vì vậy đừng bỏ qua bước này.
Nếu đây là lần đầu tiên bạn tự tháo rời NAS, hãy chụp một vài bức ảnh về bố cục bên trong của thiết bị. Những hình ảnh này sẽ là tài liệu tham khảo quý giá khi bạn lắp ráp lại, giúp đảm bảo tất cả các linh kiện được trả về đúng vị trí ban đầu của chúng.
Hướng Dẫn Vệ Sinh NAS Chi Tiết
Vệ Sinh Ổ Đĩa
Khi tháo rời NAS, hãy lấy từng ổ đĩa ra một cách cẩn thận và đặt chúng lên một bề mặt chống tĩnh điện, chẳng hạn như thảm chống tĩnh điện, bàn gỗ, hoặc sàn gạch. Tránh đặt lên thảm hoặc thảm lông, vì chúng có thể tạo ra điện tĩnh. Mặc dù các ổ cứng NAS hiện đại có một mức độ bảo vệ nhất định chống lại phóng điện tĩnh, một cú sốc mạnh vẫn có thể làm hỏng bảng mạch tinh vi của chúng và đe dọa dữ liệu của bạn.
Tuyệt đối không rung lắc hoặc làm rơi ổ cứng. Ngay cả một cú rơi vô tình cũng có thể gây hỏng hóc cơ học bên trong các đĩa đọc ghi của ổ cứng. Ổ SSD không dễ bị loại hư hại này nhưng vẫn cần được xử lý cẩn thận.
Hình ảnh một người đang cầm ổ cứng HDD và SSD để vệ sinh NAS.
Dùng khăn microfiber khô lau sạch các ổ đĩa để loại bỏ bụi bẩn tích tụ. Sử dụng khí nén chuyên dụng để làm sạch kỹ lưỡng các khu vực quanh đầu nối. Đối với những vết bẩn cứng đầu trên các chân tiếp xúc màu vàng, hãy làm ẩm tăm bông với cồn isopropyl (nồng độ 90% trở lên) và nhẹ nhàng lau sạch vết bẩn.
Tương tự, lau sạch các khoang ổ đĩa bên trong NAS để loại bỏ bụi. Các đầu nối ổ đĩa có thể khó tiếp cận, vì vậy hãy dùng vòi phun kéo dài của bình khí nén để thổi bay các mảnh vụn. Nếu cần thiết, dùng cồn isopropyl để nhẹ nhàng loại bỏ bụi bẩn đã tích tụ.
Trong quá trình vệ sinh, bạn sẽ có cơ hội kiểm tra các đầu nối và cáp SATA xem có bất kỳ hư hỏng hoặc kết nối lỏng lẻo nào không.
Hãy cẩn trọng khi sử dụng khí nén, vì việc sử dụng không đúng cách có thể gây tích tụ hơi ẩm. Luôn giữ bình thẳng đứng để ngăn không khí lỏng thoát ra.
Vệ Sinh Quạt và Hệ Thống Làm Mát
Mặt sau của thiết bị NAS với các quạt làm mát, minh họa vị trí cần vệ sinh.
Các quạt ở mặt sau của NAS đóng vai trò quan trọng trong việc làm mát hệ thống, vì vậy chúng cũng cần được vệ sinh. Cách nhanh nhất để loại bỏ bụi là sử dụng khí nén, nhưng hãy đảm bảo rằng bạn thổi khí ra ngoài để tránh đẩy bụi ngược trở lại các khoang ổ đĩa vừa được làm sạch.
Nếu cánh quạt bị bám bụi cứng đầu, hãy làm ẩm khăn microfiber với cồn isopropyl và lau sạch thủ công. Việc này sẽ dễ dàng hơn khi NAS đã được tháo rời, vì quạt có thể khó tiếp cận trong trạng thái bình thường.
Sau khi vệ sinh, hãy thử xoay cánh quạt thủ công để kiểm tra xem có bị kẹt hay tạo ra tiếng ồn lạ không. Nếu quạt không quay trơn tru, hãy bôi trơn chúng bằng dầu máy đa năng. Không sử dụng quá nhiều dầu, vì dầu thừa có thể tràn ra và gây thêm hư hại. Lau sạch mọi cặn dầu thừa trước khi lắp ráp lại thiết bị.
Vệ Sinh Bo Mạch Chủ, RAM và Các Cổng Kết Nối
Ảnh chụp một bên của thiết bị NAS, cho thấy vị trí các linh kiện bên trong như bo mạch chủ và RAM cần được vệ sinh.
Nếu thanh RAM có thể tiếp cận được, hãy cẩn thận tháo nó ra. Tương tự như với đầu nối ổ đĩa, hãy làm sạch các chân tiếp xúc và khe cắm RAM bằng khăn microfiber và khí nén. Nếu cần, dùng tăm bông làm ẩm với cồn isopropyl để làm sạch các vết bẩn cứng đầu.
Hầu hết các bo mạch chủ NAS đều khó tiếp cận, nhưng nếu có thể, hãy sử dụng khí nén để loại bỏ bất kỳ bụi bẩn bề mặt nào. Dùng vòi phun kéo dài của bình khí nén để loại bỏ bụi bẩn tích tụ từ các bộ tản nhiệt và các khu vực quan trọng khác xung quanh bo mạch chủ.
Trong khi bo mạch chủ và RAM là những linh kiện thiết yếu, đừng quên các cổng ở mặt trước và mặt sau của NAS, bao gồm USB, LAN và các khe cắm SSD NVMe dùng cho bộ nhớ cache. Rút tất cả cáp, lau sạch bằng khăn khô và dùng khí nén để thổi sạch bụi bẩn khỏi các cổng và khe cắm. Bạn có thể vệ sinh các ổ NVMe theo cùng cách bạn vệ sinh thanh RAM.
Ổ cứng SSD NVMe Western Digital Red SA500 M.2, một loại ổ đĩa cần vệ sinh định kỳ trên NAS.
Ổ cứng Western Digital Red SA500 M.2 về cơ bản là phiên bản M.2 của cùng loại SSD SATA 2.5 inch. Nó mang lại hiệu suất tương tự nhưng chỉ có sẵn các dung lượng 500GB, 1TB và 2TB.
Hoàn Thiện và Kiểm Tra Cuối Cùng
Sau khi các linh kiện bên trong đã sạch, hãy lau sạch vỏ ngoài của NAS bằng khăn microfiber để loại bỏ bụi và vết bẩn. Làm sạch kỹ lưỡng các lưới hút gió để đảm bảo luồng không khí lưu thông tốt sau khi lắp ráp lại. Nếu cần, hãy dùng khăn làm ẩm với cồn isopropyl để khôi phục độ bóng và hoàn thiện ban đầu của vỏ ngoài, mang lại cho NAS một diện mạo mới mẻ.
Lắp Ráp Lại và Kiểm Tra Sau Khi Vệ Sinh
Thiết bị NAS sau khi hoàn tất quá trình lắp ráp và vệ sinh, sẵn sàng hoạt động trở lại.
Sử dụng các nhãn đã dán trên ổ đĩa để lắp lại chúng vào đúng khe ban đầu. Tham khảo các bức ảnh bạn đã chụp trước đó để đảm bảo tất cả các linh kiện – như RAM, kẹp quạt và cáp – được lắp đặt lại chính xác và chắc chắn. Nếu bạn đã tháo bất kỳ ốc vít nào trong quá trình tháo rời, bây giờ là lúc để lắp chúng lại và cố định vỏ bảo vệ, nếu NAS của bạn có.
Trước khi cắm lại cáp nguồn, hãy đợi vài phút để bất kỳ hơi ẩm tiềm ẩn nào từ khí nén bay hơi hoàn toàn – khoảng 15 phút thường là đủ. Sau khi đã xong, cắm lại cáp nguồn, bật NAS và xác minh rằng thiết bị khởi động đúng cách. Chạy các công cụ chẩn đoán tích hợp có thể giúp xác nhận rằng các ổ đĩa và hệ thống đang hoạt động bình thường sau khi vệ sinh.
Làm Thế Nào Để NAS Ít Bị Bám Bụi?
Việc ngăn chặn bụi bẩn tích tụ luôn tốt hơn là phải thường xuyên vệ sinh một thiết bị NAS đã bị tắc nghẽn nặng nề. Nếu bạn đang ở trong môi trường nhiều bụi, hãy vệ sinh NAS thường xuyên hơn để duy trì hiệu suất tối ưu và giảm nguy cơ hư hỏng phần cứng. Tuy nhiên, bạn cũng có thể giảm thiểu sự tích tụ bụi bằng cách đặt NAS trong một căn phòng sạch hơn, sử dụng bộ lọc không khí trong hệ thống điều hòa, hoặc lắp đặt máy lọc không khí.
Nếu NAS của bạn hỗ trợ, việc lắp đặt thêm các bộ lọc bụi trên các lỗ thông gió hút khí có thể giúp giữ các linh kiện bên trong sạch hơn. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng những bộ lọc này không được cản trở luồng không khí và gây quá nhiệt. Thực hiện các bước phòng ngừa này sẽ giúp giữ cho NAS của bạn luôn sạch sẽ và hoạt động hiệu quả.
Hy vọng hướng dẫn chi tiết này từ 123thuthuat.com sẽ giúp bạn bảo dưỡng thiết bị NAS của mình một cách hiệu quả, đảm bảo an toàn dữ liệu và tối ưu hiệu suất sử dụng lâu dài. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay kinh nghiệm nào muốn chia sẻ, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới nhé!
