Việc thay thế keo tản nhiệt mới cho card đồ họa đã cũ là một cách tuyệt vời để giảm nhiệt độ hoạt động của nó. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng giải quyết triệt để các vấn đề quá nhiệt và hiện tượng giảm hiệu năng do nhiệt (thermal throttling). Mặc dù keo tản nhiệt đóng vai trò quan trọng trong việc truyền nhiệt từ nhân GPU sang bộ tản nhiệt, nhưng có nhiều yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đáng kể đến nhiệt độ của card đồ họa.
Cách đây vài năm, tôi đã thực hiện việc thay keo tản nhiệt cho GPU (GTX 1070) trên chiếc laptop Alienware 17 R3 của mình. Mặc dù nhiệt độ có giảm đi vài độ, tôi vẫn gặp phải các vấn đề giảm hiệu năng do nhiệt khi chơi game. Đó là bởi vì tôi đã bỏ qua các vấn đề tiềm ẩn khác ảnh hưởng đến hệ thống làm mát của laptop. Vì vậy, trước khi bạn bắt tay vào khắc phục một vấn đề tương tự, hãy cùng 123thuthuat.com tìm hiểu những lý do tại sao chỉ thay keo tản nhiệt thôi chưa đủ để card đồ họa của bạn ngừng quá nhiệt.
1. Hạn Chế Luồng Khí Bên Trong Thùng Máy
Keo tản nhiệt không thể khắc phục luồng khí kém
Thay keo tản nhiệt cho card đồ họa có thể giúp giảm nhiệt độ một chút, nhưng nó sẽ tiếp tục hoạt động nóng nếu thùng máy PC của bạn không có luồng khí tốt. Nếu vỏ máy tính của bạn không đẩy đủ không khí trong lành vào, tất cả các linh kiện bên trong đều sẽ hoạt động ở nhiệt độ cao hơn. Đó là lý do tại sao bạn cần có đủ quạt hút (intake fans) và quạt xả (exhaust fans) được lắp đặt trong thùng máy.
Tôi đặc biệt khuyên bạn nên cấu hình quạt để tạo áp suất dương bên trong thùng máy, tức là tổng lượng không khí hút vào của quạt hút lớn hơn lượng không khí đẩy ra của quạt xả. Điều này đảm bảo card đồ họa của bạn không tuần hoàn không khí nóng, tránh làm tăng nhiệt độ môi trường bên trong thùng máy.
Tương tự, nếu bạn thấy bụi bẩn tích tụ trên quạt thùng máy hoặc quạt GPU, hãy dành thời gian vệ sinh chúng bằng bình khí nén. Khi bạn tháo rời card đồ họa để thay keo tản nhiệt, cũng nên làm sạch các mảnh vụn trên bộ tản nhiệt bằng bàn chải mềm, vì điều đó cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả làm mát. Càng ít bụi bẩn trong thùng máy PC hoặc bên trong khung laptop của bạn, luồng khí sẽ càng tốt, giúp kiểm soát nhiệt độ GPU hiệu quả hơn.
2. Chất Lượng Keo Tản Nhiệt Không Đảm Bảo
Chất lượng keo tản nhiệt rất quan trọng
Nhiều người thường bỏ qua chất lượng keo tản nhiệt mà họ sử dụng cho CPU và GPU. Tôi đã thấy một số bạn bè của mình sử dụng keo tản nhiệt đi kèm trong hộp hoặc được dán sẵn trên các bộ làm mát CPU. Mặc dù chúng có thể tạm ổn, nhưng hiệu quả làm mát sẽ tốt hơn nhiều nếu sử dụng keo tản nhiệt chất lượng cao. Keo tản nhiệt giá rẻ thường có độ dẫn nhiệt chỉ khoảng 4-5 W/mK, trong khi các loại cao cấp, như Thermal Grizzly Kryonaut, tuyên bố con số này có thể gấp đôi hoặc hơn. Độ dẫn nhiệt của hợp chất càng cao, nó càng hiệu quả trong việc truyền nhiệt từ nhân GPU sang bộ tản nhiệt.
Bộ sưu tập các loại keo tản nhiệt máy tính chất lượng khác nhau, từ thông thường đến cao cấp, cho thấy sự đa dạng lựa chọn cho GPU và CPU.
Do đó, việc sử dụng keo tản nhiệt giá rẻ có thể không giải quyết được vấn đề quá nhiệt. Đó là lý do tại sao tôi đặc biệt khuyên bạn nên đầu tư khoảng 15-20 USD vào một hợp chất tản nhiệt cao cấp. Ngay cả khi đó, cũng không có gì đảm bảo bạn sẽ thấy nhiệt độ tốt hơn nhiều trừ khi keo tản nhiệt hiện có đã bị khô hoàn toàn. Một số GPU cao cấp hiện đại, như NVIDIA RTX 5090 Founders Edition và Asus Matrix RTX 4090, được dán sẵn kim loại lỏng (liquid metal) từ nhà máy. Keo tản nhiệt cao cấp khó có thể sánh bằng kim loại lỏng về hiệu quả tản nhiệt. Tuy nhiên, tôi không khuyến nghị bạn tự mình thay kim loại lỏng vì nó dẫn điện, và bạn có thể làm hỏng các linh kiện bên trong GPU nếu nó bị rò rỉ.
3. Quạt Tản Nhiệt Bị Lỗi Hoặc Hao Mòn
Thay keo tản nhiệt không giúp nếu quạt bị hỏng
Các card đồ họa hiện đại, đặc biệt là các phiên bản tùy chỉnh (aftermarket), thường có ba quạt để đạt được luồng khí và hiệu suất làm mát tối đa. Bạn có thể biết rằng các bộ phận chuyển động, như vòng bi quạt, sẽ bị hao mòn theo thời gian. Ngay cả khi một trong các quạt không quay ở tốc độ lý tưởng, bạn cũng sẽ nhận thấy nhiệt độ GPU tăng lên. Việc thay keo tản nhiệt mới có thể giúp giảm nhiệt độ GPU vài độ, nhưng điều đó sẽ không đủ nếu GPU của bạn bị quá nhiệt vì quạt đã bị mòn và mất đi hiệu quả.
Quạt tản nhiệt của card đồ họa PowerColor Hellhound Radeon RX 7900 GRE, minh họa một trong những thành phần quan trọng của hệ thống làm mát GPU.
Nếu card đồ họa của bạn vẫn còn trong thời gian bảo hành, bạn có thể gửi nó đến nhà sản xuất để được thay thế. Ngược lại, bạn sẽ phải tìm mua các bộ phận chính xác từ các nhà bán lẻ bên thứ ba, điều này có thể khá khó khăn. Cũng nên cân nhắc thay thế các quạt thùng máy bị lỗi để cải thiện luồng khí tổng thể bên trong khung PC của bạn. Việc này khá dễ dàng vì quạt thùng máy thường có tính tương thích cao và khá rẻ; chỉ cần đảm bảo bạn chọn đúng kích thước.
4. Miếng Tản Nhiệt (Thermal Pads) Bị Chai Hoặc Mòn
Miếng tản nhiệt quan trọng không kém keo tản nhiệt
Bạn chỉ bôi keo tản nhiệt lên nhân GPU, nhưng còn các thành phần khác như VRM (Voltage Regulator Modules) và chip nhớ (VRAM) trên card đồ họa thì sao? Nếu bạn đã từng tháo rời một card đồ họa, bạn có thể nhận thấy các miếng tản nhiệt (thermal pads) ở nhiều vị trí khác nhau trên bộ tản nhiệt. Chúng được đặt ngay trên các VRM và chip nhớ vì chúng cũng tạo ra nhiệt, giống như nhân GPU. Khi bạn kiểm tra nhiệt độ GPU bằng các công cụ như MSI Afterburner hoặc HWiNFO, bạn cũng sẽ thấy nhiệt độ của các thành phần này.
Cận cảnh nhân GPU của card đồ họa RTX, cùng với miếng tản nhiệt (thermal pads) và lá tản nhiệt (heatsink), minh họa cấu trúc tản nhiệt bên trong GPU.
Nếu các thành phần này đang hoạt động nóng và làm giảm hiệu suất của GPU, thì việc bôi keo tản nhiệt dù nhiều đến mấy cũng không thể làm giảm vấn đề quá nhiệt của bạn. Bạn sẽ cần thay thế các miếng tản nhiệt mới, ưu tiên loại có độ dẫn nhiệt cao hơn, để giảm nhiệt độ VRM và bộ nhớ. Quan trọng hơn, bạn cần đảm bảo độ dày của chúng phải chính xác như miếng nguyên bản đi kèm với GPU và cắt chúng đúng cách. Nếu không, các miếng tản nhiệt có thể ảnh hưởng đến áp lực gắn của bộ tản nhiệt và làm cho tình hình tồi tệ hơn.
Thay keo tản nhiệt GPU chỉ có tác dụng nhất định
Các vấn đề quá nhiệt không phải lúc nào cũng đơn giản chỉ là do keo tản nhiệt đã khô. Chắc chắn, việc thay keo sẽ hữu ích nếu card đồ họa của bạn đã sử dụng được hai năm trở lên, nhưng riêng điều đó sẽ không giải quyết được các vấn đề quá nhiệt nếu bất kỳ yếu tố nào khác chúng ta đã thảo luận ở trên đang tác động. Vì vậy, hãy xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề và tìm ra giải pháp lâu dài trước khi tháo rời GPU của bạn. Việc cấu hình lại quạt thùng máy để có luồng khí tốt hơn và áp dụng các miếng tản nhiệt mới trong khi thay keo cũng có thể giúp giảm nhiệt độ GPU đáng kể.
Bạn đã từng gặp phải tình trạng card đồ họa quá nhiệt chưa? Bạn đã khắc phục bằng cách nào? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới và đừng quên ghé thăm 123thuthuat.com thường xuyên để cập nhật thêm nhiều mẹo và thủ thuật công nghệ hữu ích khác nhé!
