Khi Microsoft bắt đầu quá trình chuyển đổi người dùng Windows 10 sang Windows 11, cộng đồng mã nguồn mở một lần nữa lên tiếng. Dù từ lâu đã thường xuyên bày tỏ quan điểm về các thực tiễn của gã khổng lồ Redmond, những nỗ lực này dường như được đẩy mạnh sau khi Microsoft cố gắng thuyết phục người dùng Windows 10 loại bỏ PC cũ và mua máy mới tương thích Windows 11.
LibreOffice, một đối thủ đáng gờm trong lĩnh vực phần mềm văn phòng mã nguồn mở, gần đây liên tục đưa ra những cáo buộc nhắm vào Microsoft. Lần này, mục tiêu của họ là định dạng XML trong bộ ứng dụng Office. Theo các nhà phát triển LibreOffice, Microsoft đã cố tình làm cho định dạng tệp Office XML trở nên “phức tạp một cách giả tạo” và đây chính là một “chiến lược khóa người dùng” (lock-in strategy) hiệu quả.
LibreOffice cáo buộc Microsoft “giam hãm” người dùng bằng Office
Trong một bài đăng trên blog của LibreOffice, có tựa đề “An artificially complex XML schema as a lock-in tool“, công ty tuyên bố rằng các phần cốt lõi của một định dạng XML sử dụng “độ phức tạp giả tạo” bao gồm “cấu trúc thẻ lồng sâu với sự trừu tượng quá mức, hàng chục hoặc thậm chí hàng trăm yếu tố tùy chọn hoặc quá tải, quy ước đặt tên phi trực quan, việc sử dụng rộng rãi các điểm mở rộng và ký tự đại diện, nhiều lần nhập không gian tên và hệ thống phân cấp kiểu, cùng với tài liệu thưa thớt hoặc khó hiểu.” LibreOffice sau đó khẳng định rằng Microsoft sử dụng tất cả những yếu tố đó “ở mức độ lớn hoặc nhỏ”, ngoại trừ phần tài liệu.
Một số người có thể tự hỏi tại sao đây lại là một vấn đề lớn, và LibreOffice lý giải rằng chính việc không nhận thức được vấn đề ngay từ đầu đã dẫn đến tình trạng này:
Các tính năng ẩn của LibreOffice Calc giúp nó cạnh tranh với Excel
Để minh họa cho chiến lược “khóa người dùng” này, LibreOffice đưa ra ví dụ về một hệ thống đường sắt: “Hãy hình dung một hệ thống đường sắt mà đường ray đều có thể tiếp cận công khai, nhưng nhà sản xuất tàu chính lại áp đặt một hệ thống kiểm soát cực kỳ phức tạp của riêng họ. Về lý thuyết, bất cứ ai cũng có thể chế tạo một đoàn tàu tương thích với đường ray, nhưng các thông số kỹ thuật của hệ thống kiểm soát lại quá rắc rối đến nỗi chỉ có nhà sản xuất tàu chính mới có thể cung cấp dịch vụ đường sắt. Điều tồi tệ nhất là hành khách không nhận ra mình đang bị ‘giam cầm’ bởi những ràng buộc kỹ thuật mà họ không thể hiểu, cho đến khi giá vé tăng hoặc số lượng thành phố được phục vụ giảm đi. Tại thời điểm này, nhà sản xuất chính có thể ra điều kiện, và hành khách buộc phải chấp nhận.”
Theo đó, dù LibreOffice thẳng thắn chỉ trích Microsoft và cáo buộc công ty này “khóa” khách hàng, họ cũng nhấn mạnh rằng người dùng chúng ta cũng đã “đồng lõa” trong việc cho phép điều này xảy ra, trong khi các lựa chọn thay thế luôn sẵn có. Đây là một quan điểm khá hợp lý.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách các giải pháp mã nguồn mở so tài với gã khổng lồ công nghệ Redmond, hãy tham khảo các bài viết như những tính năng trong LibreOffice có thể khiến bạn muốn chuyển từ Microsoft Office, và cả những lý do khiến LibreOffice không phải là bộ ứng dụng văn phòng tốt hơn Microsoft Office để có cái nhìn đa chiều. Ngoài ra, đừng quên khám phá cách làm cho LibreOffice trông giống Microsoft Office hơn để tối ưu trải nghiệm cá nhân của bạn.