Trong những năm gần đây, màn hình OLED đã trở nên cực kỳ phổ biến, đặc biệt trong cộng đồng game thủ và các chuyên gia sáng tạo nội dung. Khi quyết định mua chiếc Alienware AW3423DW, tôi hoàn toàn tin tưởng rằng nó sẽ không làm mình thất vọng, nhất là khi tôi đã từng sử dụng một vài chiếc TV OLED trước đó. Nhưng không lâu sau, tôi nhận ra rằng công nghệ OLED trên màn hình máy tính không hoàn toàn giống như trên TV. Đúng vậy, bạn vẫn có được hình ảnh tuyệt đẹp với màu đen hoàn hảo và màu sắc sống động, nhưng đối với các tác vụ hàng ngày như duyệt web, chỉnh sửa ảnh hay video, và xem tài liệu, trải nghiệm này đi kèm với một vài điều cần lưu ý.
Hầu hết các bài đánh giá màn hình OLED mà bạn tìm thấy trên internet đều ca ngợi chất lượng hình ảnh và hiệu suất HDR khi chơi game hoặc xem video, nhưng hiếm khi đi sâu vào chi tiết về việc sử dụng những màn hình này cho công việc văn phòng trong thời gian dài. Từ các vấn đề về độ sắc nét của văn bản cho đến mức độ sáng SDR chưa thực sự ấn tượng, một số đặc điểm riêng của chúng đã khiến tôi bất ngờ. Đây không nhất thiết là những lý do để tránh màn hình OLED hoàn toàn. Thực tế, tôi đã học cách chấp nhận những hạn chế này theo thời gian. Tuy nhiên, đây chắc chắn là những điều bạn sẽ ít khi nghe đến cho đến khi bạn dành hàng trăm giờ làm việc trên một chiếc màn hình OLED.
1. Vấn đề về độ sắc nét của văn bản
Chữ không sắc nét như trên tấm nền LCD truyền thống
Hình ảnh minh họa viền màu và bóng mờ của văn bản trên màn hình OLED
Nếu bạn đang chuyển từ một màn hình IPS hoặc TN thông thường, một trong những điều đầu tiên bạn sẽ nhận thấy ngay khi bắt đầu sử dụng màn hình OLED cho công việc trên máy tính là độ sắc nét văn bản kém hơn. Tôi đã nhận thấy điều này chỉ trong vài phút sau khi bật chiếc AW3423DW của mình lần đầu tiên. Bạn càng ngồi gần màn hình, vấn đề càng trở nên rõ ràng hơn. Sau khi tìm hiểu một chút trên internet, tôi biết rằng đây là một đặc điểm nổi tiếng của tấm nền OLED vì chúng không sử dụng bố cục subpixel RGB truyền thống như LCD, và kết quả là chúng không căn chỉnh hoàn hảo với cách Windows hiển thị font chữ.
Bạn sẽ nhận thấy các vấn đề về độ sắc nét của văn bản trên cả tấm nền WOLED của LG và QD-OLED của Samsung, nhưng chúng có xu hướng xuất hiện khác nhau. Ví dụ, tấm nền của LG sử dụng bố cục subpixel WRGB theo cấu hình sọc, hiển thị các bóng mờ nhạt dọc theo các cạnh của nội dung văn bản. Ngược lại, tấm nền của Samsung sử dụng bố cục RGB hình tam giác, hiển thị viền màu ở phía trên và dưới của văn bản. Đây không phải là điều bạn sẽ nhận thấy khi chơi game hoặc xem video, nhưng khi đọc các bài báo trên web hoặc gõ email, nó trở nên khó bỏ qua.
2. Độ sáng SDR khiêm tốn
Không sáng bằng màn hình IPS cũ
Màn hình OLED thuộc một đẳng cấp riêng khi xem nội dung HDR, với màu đen hoàn hảo và các điểm nổi bật rực rỡ mà hầu hết màn hình LCD không thể sánh bằng. Đây là lý do tại sao chúng thường được coi là “chén thánh” của màn hình gaming bởi các nhà đánh giá và người đam mê PC. Nhưng thực tế, hầu hết chúng ta không phải lúc nào cũng chơi game trên màn hình của mình. Mặc dù rất yêu thích chơi game, tôi dành phần lớn thời gian trong ngày để viết bài, duyệt web, nhắn tin trên Discord và chỉnh sửa ảnh. Và đối với loại hình sử dụng đó, độ sáng SDR quan trọng hơn.
Thật không may, cả hai màn hình OLED của tôi, chiếc AW3423DW và AW2725DF, đều không sáng bằng chiếc LG 27GN950 mà tôi hiện đang sử dụng làm màn hình thứ ba. Khoảng cách về độ sáng thậm chí còn không gần nhau; trên thực tế, tôi đã phải giảm độ sáng của màn hình IPS xuống 50% để phù hợp với mức độ sáng tối đa của chiếc AW2725DF. Chắc chắn, màn hình OLED đủ sáng để sử dụng vào ban đêm, nhưng ban ngày khi tôi làm việc, màn hình chắc chắn trông hơi tối so với sở thích của tôi, đặc biệt là khi nó đặt cạnh một tấm nền LCD cao cấp. Và cuối cùng, đừng quên rằng mức độ sáng của màn hình OLED dần dần suy giảm theo thời gian, vì các pixel riêng lẻ có tuổi thọ giới hạn.
3. Thông báo bảo vệ tấm nền gây phiền nhiễu
Lời nhắc Pixel Refresh làm gián đoạn công việc
Các tính năng bảo vệ tấm nền và Pixel Refresh trên màn hình OLED
Hầu hết các màn hình OLED hiện đại đều đi kèm với các tính năng chăm sóc tấm nền để giảm thiểu các vấn đề lâu dài như lưu ảnh và burn-in màn hình. Mặc dù điều đó cực kỳ hữu ích, nhưng cách chúng được triển khai thường gây cản trở. Theo mặc định, tính năng Pixel Refresh được đặt để chạy tự động sau bốn giờ sử dụng tích lũy. Khi bạn đạt đến ngưỡng đó, màn hình sẽ làm gián đoạn quy trình làm việc của bạn bằng một cửa sổ bật lên hỏi bạn có muốn chạy tính năng này ngay bây giờ hay sau. Chắc chắn, chỉ mất vài giây để bỏ qua thông báo, nhưng nó vẫn cảm thấy khá xâm phạm.
Tôi đã thấy những cửa sổ bật lên này nhiều lần trong một ngày, đặc biệt là trong các buổi làm việc dài. Tôi cũng nhận thấy rằng nó sẽ tiếp tục quay lại cho đến khi bạn thực sự chạy tính năng đó. Và nếu bạn rời khỏi máy tính và để màn hình không hoạt động, chu kỳ Pixel Refresh sẽ tự động chạy trong 5-10 phút. Tại thời điểm này, bạn có thể đợi hoặc ngắt quá trình bằng các nút vật lý trên màn hình của mình. Một số màn hình cho phép bạn tắt lời nhắc Pixel Refresh, trong khi những màn hình khác thì không, nhưng dù sao đi nữa, đây chắc chắn không phải là điều tôi mong đợi phải đối phó khi chuyển sang sử dụng màn hình OLED.
Không còn nghi ngờ gì nữa, màn hình OLED vượt trội hơn hẳn so với các tấm nền LCD truyền thống về khả năng tái tạo màu sắc, mức độ đen hoàn hảo và hiệu suất HDR. Nhưng ngay cả những màn hình OLED tốt nhất cũng đi kèm với những “hành trang” riêng, và bạn càng sử dụng chúng nhiều cho công việc hàng ngày, bạn sẽ càng sớm nhận ra những đặc điểm riêng của chúng. Sau khi sử dụng màn hình OLED trong khoảng ba năm nay, tôi nhận ra rằng trải nghiệm hàng ngày không hề hoàn hảo như những lời quảng cáo. Tuy nhiên, tôi hoàn toàn không hối hận khi mua màn hình OLED bởi vì những lợi ích mà nó mang lại vượt xa những nhược điểm nhỏ này. Miễn là bạn biết mình sẽ đối mặt với điều gì, tôi tin rằng một tấm nền OLED vẫn là một nâng cấp đáng giá đối với hầu hết mọi người.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm sử dụng màn hình OLED của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
