Hệ thống lưu trữ gắn mạng (NAS) ngày càng trở thành trung tâm dữ liệu cốt lõi cho người dùng gia đình và doanh nghiệp, nơi mọi thông tin quan trọng được lưu trữ và quản lý. Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra khi thảm họa ập đến – khi chính dữ liệu của bạn gặp nguy hiểm? Dù là do tấn công ransomware, lỗi phần cứng hay sự cố nội bộ, một sự kiện như vậy có thể biến thành thảm họa nếu bạn không có sự chuẩn bị. Mặc dù không có hệ thống lưu trữ nào là hoàn toàn bất khả xâm phạm, nhưng bạn hoàn toàn có thể kết hợp các biện pháp phòng ngừa với khả năng phản ứng nhanh và các công cụ phù hợp để việc phục hồi dữ liệu NAS trở nên nhanh chóng và ít đau đớn hơn rất nhiều.
Dưới đây là mọi điều bạn cần biết về các bước phòng ngừa để giữ cho NAS của bạn an toàn ngay từ đầu, cũng như những gì bạn có thể làm để đẩy nhanh quá trình phục hồi sau sự cố, giữ cho dữ liệu và sự bình yên của bạn được nguyên vẹn.
6. Chuẩn Bị NAS và Quản Lý Quyền Truy Cập
Nắm Vững Kiến Thức Cơ Bản Để Đảm Bảo An Toàn
Phòng tuyến đầu tiên chống lại các thảm họa NAS chính là giảm thiểu tiềm năng bị tấn công. Hãy bắt đầu bằng cách tắt mọi dịch vụ và cổng không sử dụng trên NAS của bạn, chẳng hạn như Telnet, FTP hoặc UPnP, trừ khi có ứng dụng hoặc tác vụ quan trọng nào đó thực sự phụ thuộc vào chúng. Bạn cũng nên xem xét thay đổi các cổng mặc định cho các dịch vụ thiết yếu sang một cổng tùy chỉnh để gây khó khăn cho kẻ xâm nhập khi chúng muốn nhắm mục tiêu vào NAS của bạn trong các cuộc tấn công quy mô lớn. Bên cạnh đó, việc thường xuyên cập nhật firmware NAS và các ứng dụng đã cài đặt giúp vá phần lớn các lỗ hổng bảo mật.
Lĩnh vực thứ hai cần được bạn chú ý là quyền truy cập của người dùng. Không phải tất cả người dùng và ứng dụng đều cần quyền truy cập vào tất cả dữ liệu của bạn. Vì vậy, việc cấp cho họ chỉ những quyền hạn thực sự cần thiết theo vai trò của họ là lý tưởng nhất. Bạn có thể áp dụng mật khẩu duy nhất và xác thực hai yếu tố (2FA) cho tất cả các tài khoản để giảm thiểu rủi ro rò rỉ dữ liệu thông qua tài khoản của một người dùng không cảnh giác. Với các biện pháp kiểm soát quyền truy cập chặt chẽ hơn, ngay cả khi tài khoản của họ bị xâm phạm, toàn bộ NAS của bạn cũng sẽ không bị lộ.
5. Triển Khai Chiến Lược Sao Lưu Mạnh Mẽ
Quy Tắc 3-2-1 Là Chìa Khóa Ở Đây
Mặc dù các cuộc tấn công từ bên ngoài là mối đe dọa lớn, nhưng lỗi phần cứng cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc hàng ngày của bạn. Cách duy nhất để duy trì hoạt động, ngay cả trong trường hợp xảy ra sự cố dữ liệu, là có một hệ thống sao lưu vững chắc. Để có một hệ thống sao lưu mạnh mẽ, hãy tuân thủ quy tắc sao lưu 3-2-1 đã được thử nghiệm và chứng minh:
- Ba bản sao dữ liệu của bạn (một bản gốc, hai bản sao lưu).
- Hai loại phương tiện lưu trữ khác nhau (ví dụ: NAS và ổ đĩa ngoài).
- Một bản sao được lưu trữ ngoài địa điểm (trên đám mây hoặc một vị trí vật lý khác).
Hãy tận dụng khả năng của NAS để tạo các ảnh chụp nhanh (snapshots) theo lịch trình, giúp lưu giữ các phiên bản dữ liệu của bạn tại các thời điểm khác nhau, từ đó giúp quá trình khôi phục chi tiết hơn. Ảnh chụp nhanh giúp phục hồi dữ liệu từ các cuộc tấn công ransomware hoặc các thao tác xóa nhầm nhanh hơn rất nhiều. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng ảnh chụp nhanh nằm trên cùng một thiết bị, vì vậy chúng không thể thay thế cho các bản sao lưu ngoại tuyến đầy đủ, vốn là điều không thể thiếu.
4. Cô Lập và Khống Chế Sự Cố Ngay Lập Tức
Thời Gian Để Cô Lập và Chẩn Đoán Mà Không Hoảng Loạn
Máy tính xách tay đặt cạnh máy chủ, minh họa việc cô lập hệ thống NAS để ngăn chặn sự cố lây lan.
Nếu bạn phát hiện ra một sự xâm nhập, lỗi, hoặc bất kỳ hành vi bất thường nào, điều đầu tiên cần làm là khống chế thiệt hại. Ngắt kết nối NAS khỏi mạng ngay lập tức để ngăn chặn phần mềm độc hại lây lan hoặc mất dữ liệu thêm. Việc cô lập cả về vật lý và logic là rất quan trọng để ngăn mọi thứ trở nên tồi tệ hơn.
Sau khi đã ngắt kết nối, hãy kiềm chế mong muốn tự ý kiểm tra, vì điều này có thể vô tình ghi đè lên dữ liệu hoặc nhật ký quan trọng, vốn có thể giúp chẩn đoán nguyên nhân gốc rễ của sự cố. Hãy đối xử với thiết bị như một hiện trường vụ án — bảo quản nhật ký, ghi lại trạng thái của các thiết bị được kết nối, và ghi chú bất kỳ dấu hiệu giả mạo hoặc lỗi phần cứng nào. Những bước nhỏ này sẽ rất hữu ích khi bạn chuyển sang giai đoạn phục hồi.
3. Bắt Đầu Phục Hồi Bằng Snapshot Hoặc Bản Sao Lưu Đã Xác Minh
Đây Là Cách Bạn Dọn Dẹp Mớ Hỗn Độn
Thiết bị Raspberry Pi cùng các ổ đĩa lưu trữ, đại diện cho hệ thống NAS và quy trình phục hồi dữ liệu từ bản sao lưu hoặc snapshot.
Sau khi bạn đã bảo vệ NAS và có một số thông tin rõ ràng về nguồn gốc của vấn đề, bạn có thể chuyển sang quá trình phục hồi. Nếu các ảnh chụp nhanh đã được bật, chúng thường là cách nhanh nhất để trở lại trạng thái ban đầu. Chỉ cần kiểm tra kỹ lưỡng tính toàn vẹn của ảnh chụp nhanh trước khi quay lại — bạn không muốn khôi phục dữ liệu bị hỏng hoặc bị xâm phạm. Đây là một bước bạn không nên bỏ qua bằng bất cứ giá nào.
Nếu ảnh chụp nhanh không khả dụng hoặc không an toàn để sử dụng, các lựa chọn tốt nhất tiếp theo của bạn là bản sao lưu ngoại tuyến hoặc sao lưu đám mây. Hãy bắt đầu bằng cách khôi phục dữ liệu quan trọng nhất trước để giảm thiểu gián đoạn, cho phép nhóm của bạn tiếp tục công việc. Nếu bạn đang xử lý các tập dữ liệu lớn, một phương pháp phục hồi theo từng giai đoạn sẽ hiệu quả nhất, khôi phục dữ liệu theo lô dựa trên mức độ quan trọng thay vì cố gắng khôi phục mọi thứ cùng lúc. Cuối cùng, hãy theo dõi chặt chẽ hành vi hệ thống ngay cả sau khi khôi phục thành công để đảm bảo không còn mối đe dọa nào.
2. Lựa Chọn Phần Mềm Sao Lưu và Phục Hồi Phù Hợp
Các Công Cụ Có Thể Tạo Nên Sự Khác Biệt Lớn
Bảng mạch và linh kiện bên trong một máy chủ NAS, nhấn mạnh vai trò của phần mềm trong việc bảo vệ và phục hồi dữ liệu NAS.
Có các công cụ sao lưu đáng tin cậy không chỉ giúp cuộc sống dễ dàng hơn; nó còn giúp việc phục hồi trở nên khả thi khi điều tồi tệ nhất xảy ra. Nếu bạn đang sử dụng NAS Synology, Hyper Backup là một công cụ không thể thiếu để lên lịch sao lưu thường xuyên vào các ổ đĩa ngoài, bộ nhớ đám mây, hoặc thậm chí là một NAS khác.
Đối với các nhu cầu nâng cao hơn, đặc biệt trong các thiết lập doanh nghiệp, Veeam Backup & Replication cung cấp khả năng kiểm soát tốt hơn và các tính năng xác minh bản sao lưu vượt trội. Nếu bạn là người dùng gia đình hoặc doanh nghiệp nhỏ đang tìm kiếm một giải pháp đơn giản, Acronis Cyber Protect Home Office cung cấp cả sao lưu ảnh hệ thống và sao lưu cấp độ tệp với tính năng bảo vệ ransomware tích hợp, mặc dù công cụ này có phí.
Bất kể công cụ nào bạn chọn, hãy nhớ rằng bản thân việc sao lưu là chưa đủ — bạn cần thường xuyên thực hiện các lần chạy thử khôi phục từ các bản sao lưu đó để đảm bảo tính khả dụng của chúng. Một bản sao lưu bị hỏng cũng giống như không có bản sao lưu nào cả.
1. Giám Sát Thông Minh Để Phát Hiện Sự Cố Sớm
Giám Sát Thường Xuyên Mang Lại Chiến Thắng
Phòng ngừa và phục hồi là hai mặt của một đồng xu, nhưng việc giám sát chủ động mới là yếu tố kết nối chúng lại với nhau. Sử dụng các công cụ giám sát tình trạng hệ thống thời gian thực như Netdata có thể cung cấp cho bạn cảnh báo sớm về lỗi ổ đĩa, lạm dụng tài nguyên hoặc hoạt động mạng đáng ngờ trước khi chúng biến thành các vấn đề nghiêm trọng.
Để bảo vệ thêm, các công cụ ngăn chặn xâm nhập như Fail2Ban có thể tự động chặn địa chỉ IP sau các lần đăng nhập đáng ngờ lặp đi lặp lại, khiến kẻ tấn công khó tấn công vét (brute-force) vào NAS của bạn hơn. Hầu hết các nhà cung cấp NAS cũng cung cấp bảng điều khiển giám sát bảo mật tích hợp. Những công cụ này không chỉ là các tiện ích bổ sung tùy chọn; chúng là hệ thống cảnh báo sớm của bạn, thường có thể tạo ra sự khác biệt giữa việc phát hiện sớm một vấn đề và đối phó với một thảm họa toàn diện. Và nếu bạn quyết định không sử dụng các công cụ được đề cập ở đây, ngay cả các lựa chọn thay thế chính hãng đi kèm với tất cả các mẫu NAS phổ biến cũng sẽ hiệu quả, chỉ cần đảm bảo bạn sử dụng một trong số chúng.
Bảo Vệ Ổ Đĩa NAS Của Bạn Khỏi Hỏng Hóc
Thông thường, những ổ đĩa quay là nguyên nhân gây ra lỗi NAS, dẫn đến thời gian ngừng hoạt động kéo dài và mất giờ làm việc. Mặc dù ổ cứng NAS ít bị lỗi hơn, nhưng chúng vẫn là phần cứng có thể bị hỏng mà không báo trước. Có nhiều cách khác nhau để giúp bạn kéo dài tuổi thọ của các ổ đĩa này và đảm bảo chúng hoạt động trong nhiều năm mà không gặp sự cố.
Thiết bị NAS TerraMaster F4-424 Max với 4 khay ổ đĩa, minh họa giải pháp lưu trữ đáng tin cậy giúp phòng tránh lỗi ổ đĩa.Nguồn: Amazon
TerraMaster F4-424 Max
9 / 10
- CPU Intel Core i5-1235U
- Bộ nhớ 8GB DDR5 non-ECC SODIMM (tối đa 64GB)
- Khay ổ đĩa 4 khay HDD + 2 khe NVMe SSD
- Cổng kết nối 2x USB Type-A (10Gbps), 1x USB Type-C (10Gbps), 1x HDMI 2.0, 2x 10GbE RJ45
TerraMaster F4-424 Max là một thiết bị NAS lai cao cấp, kết hợp bộ xử lý Intel Core i5-1235U mạnh mẽ với các cổng 10GbE cực nhanh và dung lượng lưu trữ dồi dào. Thiết bị cũng hỗ trợ RAM lên đến 64GB và hoạt động tuyệt vời cho cả khối lượng công việc phòng thí nghiệm tại nhà lẫn lưu trữ dữ liệu quý giá của bạn.
$900 tại Amazon
$900 tại TerraMaster
Kết Luận
Việc bảo vệ dữ liệu trên NAS không chỉ là một lựa chọn mà là một yếu tố sống còn trong thời đại số hóa hiện nay. Từ việc thiết lập các biện pháp phòng ngừa cơ bản như quản lý quyền truy cập và cập nhật phần mềm, đến việc triển khai chiến lược sao lưu 3-2-1 vững chắc và luôn sẵn sàng cho các bước phục hồi sau sự cố, mỗi hành động đều góp phần xây dựng một hệ thống NAS kiên cố. Giám sát thường xuyên và lựa chọn các công cụ phù hợp sẽ là “tấm khiên” bảo vệ dữ liệu của bạn khỏi mọi thảm họa tiềm ẩn, đảm bảo hoạt động liên tục và an toàn thông tin.
Hãy nhớ rằng, sự chuẩn bị kỹ lưỡng hôm nay sẽ giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian, công sức và chi phí trong tương lai. Để tìm hiểu thêm các thủ thuật công nghệ hữu ích và cập nhật những thông tin mới nhất về bảo mật dữ liệu, hãy thường xuyên truy cập 123thuthuat.com!
