Hệ điều hành DiskStation Manager (DSM) của Synology được đánh giá là một trong những hệ điều hành thân thiện với người dùng nhất đối với các thiết bị NAS (Network Attached Storage). DSM hướng dẫn người dùng qua quy trình thiết lập một cách dễ dàng, ngay cả với những ai lần đầu tiếp cận NAS, đồng thời sở hữu giao diện tương tự Windows hoặc Linux, giúp người dùng làm quen nhanh chóng. Mặc dù DSM là một hệ điều hành độc quyền, nhiều tính năng của nó có thể được thay thế bằng các giải pháp đa nền tảng, cho phép bạn tận dụng tối đa khả năng của mọi thiết bị NAS, dù là các dòng sẵn có từ QNAP, Terramaster hay một hệ thống NAS tự xây dựng chạy TrueNAS.
Bài viết này sẽ đi sâu vào những tính năng nổi bật của Synology và các giải pháp thay thế hiệu quả mà bạn có thể cài đặt và sử dụng trên bất kỳ NAS nào để phục vụ cho việc truyền phát đa phương tiện, quản lý container, giám sát an ninh và nhiều ứng dụng khác.
Plex Media Server: Giải pháp truyền phát đa phương tiện toàn diện
Plex Media Server là một trong những công cụ phổ biến nhất để quản lý và truyền phát các tệp đa phương tiện trên nhiều thiết bị khác nhau. Đây cũng là lý do chính khiến nhiều người đầu tư vào một thiết bị NAS cho gia đình. Mặc dù Synology cung cấp Plex thông qua kho ứng dụng của mình, nhưng ứng dụng này có khả năng tương thích rộng rãi với tất cả các thương hiệu NAS lớn. Plex cho phép người dùng tổ chức phim, chương trình TV, nhạc và hình ảnh thành một thư viện tập trung, có thể truy cập từ điện thoại thông minh, máy tính bảng, TV thông minh hoặc trình duyệt web, về cơ bản là ở mọi nơi.
Hiệu suất chuyển mã (transcoding) của Plex phụ thuộc đáng kể vào khả năng phần cứng của thiết bị NAS. Các mẫu NAS cao cấp với GPU mạnh mẽ đảm bảo phát lại mượt mà và hỗ trợ nhiều luồng cùng lúc. Tuy nhiên, nếu tệp của bạn được lưu ở các định dạng phổ biến, việc truyền phát trực tiếp (direct streaming) vẫn là một lựa chọn khả thi cho các mẫu NAS cấu hình thấp hơn. Plex thậm chí còn hỗ trợ truy cập từ xa, cho phép người dùng thưởng thức bộ sưu tập phương tiện của mình từ bất cứ đâu trên thế giới.
Docker: Nền tảng quản lý container mạnh mẽ
Trong môi trường doanh nghiệp và đối với người dùng nâng cao, Docker giúp triển khai ứng dụng bằng cách cho phép bạn chạy các ứng dụng trong các container nhẹ, được cách ly khỏi hệ điều hành chính. Synology hỗ trợ Docker thông qua Package Center, nhưng tính năng này cũng dễ dàng có sẵn trên hầu hết các nền tảng NAS khác. Trên thực tế, các thương hiệu như QNAP còn vượt trội hơn trong việc hỗ trợ các công nghệ Docker đa dạng.
Với Docker được cài đặt trên NAS, bạn có thể triển khai nhiều ứng dụng hữu ích như Home Assistant để tự động hóa nhà thông minh, AdGuard Home để chặn quảng cáo trên toàn mạng hoặc Nextcloud để tạo bộ nhớ đám mây riêng tư. Sự linh hoạt của Docker đã biến nó thành lựa chọn yêu thích của những người dùng NAS nâng cao muốn tối đa hóa tiềm năng của thiết bị.
Laptop Windows 11 hiển thị Docker đang chạy
Surveillance Station: Giải pháp quản lý camera IP đa năng
Synology tích hợp Surveillance Station vào tất cả các mẫu NAS của mình, giúp người dùng quản lý camera IP và giám sát cảnh quay an ninh mà không yêu cầu bất kỳ phí đăng ký hàng tháng nào. Mặc dù phần mềm này độc quyền của DSM, nhiều lựa chọn mã nguồn mở thay thế cung cấp các chức năng tương tự. ZoneMinder, Frigate và Shinobi là những lựa chọn phổ biến hoạt động với hầu hết các camera ONVIF. Đặc biệt, Frigate hiện đã tích hợp AI để giám sát thông minh theo thời gian thực.
Những công cụ này cho phép phát hiện chuyển động, cảnh báo theo thời gian thực và sao lưu cảnh quay đã ghi lên đám mây mà không cần dựa vào phần mềm độc quyền của Synology. Nếu không muốn thử nghiệm với các công cụ của bên thứ ba, các thương hiệu NAS khác như QNAP và Terramaster cũng có các giải pháp thay thế Surveillance Station độc quyền của riêng họ, cung cấp khả năng giám sát thông minh và ứng dụng di động để truy cập dễ dàng.
Camera giám sát kết nối với NAS
Active Backup for Business: Bảo mật dữ liệu cho mọi người dùng
Active Backup for Business của Synology là một giải pháp độc quyền được thiết kế để sao lưu toàn diện và phục hồi sau thảm họa. Tuy nhiên, các công cụ mã nguồn mở như UrBackup và Duplicati cung cấp các chức năng tương tự trên nhiều nền tảng NAS khác nhau. Các giải pháp thay thế này hỗ trợ các chức năng cơ bản bao gồm sao lưu tăng cường (incremental backups), các tác vụ theo lịch trình, đảm bảo an toàn dữ liệu trên các nền tảng khác nhau.
Mặc dù tồn tại các lựa chọn mã nguồn mở này, hầu hết các thương hiệu NAS chính thống đều cung cấp các công cụ sao lưu mạnh mẽ của riêng họ để đơn giản hóa quy trình thiết lập. Tuy nhiên, vì các công cụ này thường là độc quyền, việc sao lưu giữa các NAS đòi hỏi chúng phải cùng thương hiệu, điều này có thể gây trở ngại tùy thuộc vào yêu cầu công việc của bạn.
Cận cảnh khay ổ đĩa của TerraMaster F4-423
Synology Photos: Lựa chọn thay thế Google Photos tự lưu trữ trên mọi NAS
Synology Photos là một công cụ quản lý phương tiện tương tự Google Photos, sử dụng AI để phân loại và gắn thẻ khuôn mặt vào ảnh, giúp tìm kiếm và truy xuất dễ dàng. Ứng dụng này cho phép người dùng lưu trữ ảnh và video ở chất lượng gốc mà không phải trả phí đăng ký hàng tháng như Google Photos. Đúng như tên gọi, Synology Photos không hoạt động trên các thiết bị không phải của Synology, nhưng đừng lo lắng; các lựa chọn thay thế như PhotoPrism và Immich cung cấp khả năng tương tự cho các mẫu NAS khác.
Các công cụ này cho phép người dùng tự động tổ chức thư viện ảnh dựa trên siêu dữ liệu như vị trí hoặc ngày. Việc gắn thẻ bằng AI giúp tăng cường khả năng tìm kiếm bằng cách phân loại hình ảnh một cách thông minh vào các nhóm liên quan mà không cần nhập liệu thủ công, giống như Google Photos. Ngoài ra, các ứng dụng di động của chúng giúp việc truy cập từ bất cứ đâu trở nên dễ dàng.
Góc nhìn nghiêng của QNAP TS-464
Synology Virtual Machine Manager: Khả năng chạy máy ảo phổ biến trên NAS
Virtual Machine Manager (VMM) từ Synology cho phép người dùng lưu trữ các máy ảo trực tiếp trên thiết bị NAS của họ – một yếu tố quan trọng mà người dùng nâng cao tìm kiếm khi mua một mẫu NAS mới. Mặc dù tính năng này không phổ biến trên tất cả các thương hiệu NAS, QNAP cung cấp Virtualization Station với khả năng tương tự, và TrueNAS SCALE hỗ trợ các công nghệ ảo hóa KVM (Kernel-based Virtual Machine) và Bhyve như các giải pháp thay thế.
Đối với những người dùng yêu cầu môi trường ảo hóa nhẹ hoặc ưu tiên container hóa hơn là máy ảo đầy đủ, Docker vẫn là một lựa chọn tuyệt vời. Nó cung cấp một cách đơn giản hơn để chạy các ứng dụng được cách ly mà không gặp phải sự phức tạp của các máy ảo truyền thống.
Ảnh chụp màn hình Docker và Hyper-V Manager
Web hosting và Mail server: Tự lưu trữ trang web và máy chủ email trên mọi NAS
Web Station của Synology cho phép bạn biến NAS thành một máy chủ web cá nhân, giúp bạn tự lưu trữ trang web của riêng mình mà không phải lo lắng về việc thuê dịch vụ hosting của bên thứ ba. Tuy nhiên, các nền tảng NAS khác cũng hỗ trợ web hosting thông qua các công cụ như Caddy hoặc Traefik Proxy Manager nếu bạn có thể chạy chúng bên trong các Docker container.
Nếu bạn muốn chạy dịch vụ email riêng thay vì sử dụng Gmail hoặc các nhà cung cấp khác, bạn cũng hoàn toàn có thể làm điều đó. Với các công cụ như Postfix và Mailcow, bạn có thể thiết lập một hệ thống email riêng tư, an toàn và kiểm soát hoàn toàn tin nhắn của mình.
Mở rộng khả năng của NAS vượt ra ngoài Synology
Mặc dù không phải tất cả phần mềm của Synology đều có thể di động qua các hệ thống NAS khác do tính chất độc quyền của nó, nhiều chức năng cốt lõi của nó có thể được tái tạo bằng cách sử dụng các giải pháp thay thế từ bên thứ ba và, trong nhiều trường hợp, là mã nguồn mở. Từ truyền phát đa phương tiện với Plex đến quản lý container qua Docker, bạn có quyền truy cập vào các tùy chọn đa năng bất kể phần cứng bạn đang sử dụng là gì. Nếu bạn là một người am hiểu công nghệ, bạn chắc chắn sẽ có rất nhiều trải nghiệm thú vị khi thử nghiệm tất cả các dự án độc đáo mà NAS của bạn có thể thực hiện.
Việc khám phá và tận dụng các giải pháp thay thế này không chỉ giúp bạn linh hoạt hơn trong việc lựa chọn thiết bị NAS mà còn mở ra vô số khả năng để cá nhân hóa và tối ưu hóa hệ thống lưu trữ mạng của mình. Đừng ngần ngại tìm hiểu sâu hơn và chia sẻ trải nghiệm của bạn trong phần bình luận bên dưới!